Dünyanın En İyi Parası: Kazak Tengesi

Kazakistan'ın en büyük kenti Almatı'da yaşayan Kazakistan- Türkiye İş Adamları Derneği (KATİAD) Genel Sekreteri Ömer Yalçınkaya, yönetim kurulunu üyeliği ve bölge direktörlüğünü yaptığı Uluslararası Banknot Cemiyeti'nin (IBNS) iki yıl üst üste dünyada yılın parası seçtiği Kazak Tengesi hakkında bir kitap yayımladı.

Dünyanın sayılı kağıt para uzmanlarından biri kabul edilen ve yıllardır dünyanın dört bir köşesinden para koleksiyonu yapan Yalçınkaya, para konusundaki deneyim ve bilgisini "Kazakistan Banknotları" adlı kitabında topladı.

Merkezi ABD'de bulunan ve 5 binden fazla üyesi olan IBNS tarafından dünyanın en güzel ve en güvenli parası seçilen Kazak tengesi'nin hikayesini AA muhabirine anlatan Yalçınkaya, kitabını sadece dost ve kardeş ülke Kazakistan'a olan gönül bağından yazmadığını söyledi.

-Para nasıl basılıyor?-

Yalçınkaya, bir banknotu normal bir kağıttan ayıran şeyin yüzde 100 pamuktan üretilmesi olduğunu belirtti.

Paranın üretildiği kağıdın, pamuk liflerinin 1 milimetre inceliğe ulaşana kadar suyla karıştırılmasıyla üretildiğini kaydeden Yalçınkaya, basmahanedeki silindirin suyu süzüp pamukları ayırarak para kalıba döktüğünü ifade etti.

Yalçınkaya, "Lifler, para kalıbında sımsıkı bir araya geliyor. Böylece para üzerindeki resimler, daha da koyulaşıyor. Bu ince işçilik sayesinde para üzerindeki ışık gölgeler ve koyuluklar ortaya çıkıyor" dedi.

-Kazakistan Tengesi-

Kazakistan Merkez Bankası, 1993 yılından bu yana Moskova Poligrafi Enstitüsü'nden mezun olan Kazak sanatçı Mendybay Alin'in çizdiği paraları basıyor.

Parayı çizerken Kazakların tarihi ve kültürel karakterlerini dikkate alan Alin, çizdiği banknotlarda önceleri Abılay Han, Suyinbay, Kurmangazı, Abay gibi önemli tarihi ve edebi karakterlere yer verirken daha sonra Farabi ve Hoca Ahmet Yesevi Türbesi'ni kullanmaya başladı. Kazak Tenge'sinin görsel tasarımcısı Alin, dünyada bilim ve felsefeye yön veren en önemli figürler arasında yer aldıklarını düşündüğü için Farabi ve Yesevi'yi kullanıyor.

Kitabında Mendybay Alin ile yaptığı röportaja da yer veren Yalçınkaya, 2011 yılında Kazakistan'ın bağımsızlığının 20. yıldönümü için basılan 10 bin Tenge'lik hatıra paranın IBNS tarafından "2011 yılının parası" seçilmesinde Alin'in benzersiz sanatının ve sanatını ileri teknoloji ile birleştirme becerisinin büyük payı olduğunu söylüyor.

-Tenge'nin tarihi 7. yy'la dayanıyor-

Kazak Tengesi'nin tarihinin 7. yüzyılda Güney Kazakistan'da hüküm süren Türkeş Devleti'ne kadar uzandığını aktaran Yalçınkaya, Tenge'nin aynı zamanda Rusçada para anlamına gelen "dengi" sözcüğünün kökü olduğunu belirtti.

1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Kazakistan'ın önce Rus Rublesi kullandığını anımsatan Yalçınkaya, 1993'de kendi parasını basmaya karar veren Kazakistan'ın bir İngiliz firmadan destek aldığını, daha sonra ise kendi geliştirdiği teknikle para basarak bir dünya markası yarattığını söyledi.

Dünyanın en iyi parası ödülünü iki kez kazanan tek ülke olan Kazakistan'da halihazırda adı açıklanmayan 40 yabancı ülkenin parası da basılıyor. - Astana

Kaynak: AA / Güncel