Novak Djokovic: Tenis yıldızına yapılan Covid testinin zamanlamasına dair kuşkular

Avustralya Açık Tenis Turnuvası'na katılmak için önceki pozitif, sonraki negatif iki Covid testi sonucu sunan ünlü Sırp oyuncu Novak Djokovic'in testlerinin zamanlaması kuşku yarattı. Pozitif testin seri numarası BBC'nin elde ettiği test örnekleriyle uyuşmuyor.

Sırp oyuncunun aşısız olması, vizesinin iptaline yol açmıştı.

Djokovic, mahkemeye yaptığı itirazda aşıdan muaf tutulmak için seyahat öncesi yaptırdığı Covid testlerinin sonuçlarını sundu.

Ancak itirazı reddedildi ve .

İtirazın reddedilme gerekçesi farklıydı, ancak BBC Reality Check bölümünün yaptığı araştırmada, Covid testlerinin zamanları konusundaki tutarsızlık da dikkat çekti.

Djokovic'in 16 Aralık tarihli Covid testi pozitifti. Altı gün sonra yaptığı ikinci test ise negatif çıkmıştı.

Ancak pozitif testin seri numarası, BBC'nin Sırbistan'dan aldığı aynı döneme ait test örnekleriyle uyuşmadığı gibi, tarihi daha önce gelmesine rağmen, negatif çıkan ikinci testin seri numarasından da yüksek.

Zamanlama neden sorgulanıyor?

Ünlü oyuncunun avukatları Avustralya'daki federal mahkemeye iki PCR testinin sonuçlarını sundu.

Bunlardan pozitif olanı 16 Aralık, negatif olanı 22 Aralık tarihliydi.

Testlerin teyit numaraları ile ilgili uyumsuzluğu ilk olarak Zerforschung adındaki Alman araştırma grubu tespit etti.

Önceki testin teyit numarasının, sonraki testten daha yüksek olduğunu bildiren Zerforschung, "Novak Djokovic'in zaman yolculuğu yapan PCR testleri" başlıklı bir blog yazdı ve olayı duyuran Alman haber sitesi Der Spiegel ile birlikte konunun üzerine gitti.

Avustralya'daki federal mahkemeye sunulan belgeler arasında Sırbistan resmi sağlık kurumu başkan vekilinin test sertifikaları üzerindeki tarihlerin doğru olduğuna dair bir yazısı da vardı.

BBC'nin araştırması

Djokovic Sırbistan'da test oldu ve test sonuçlarını Sırbistan Halk Sağlığı Enstitüsü'nden aldı.

Bütün bu test sonuçlarının kendine özgü bir teyit kodu var.

Bu numaraların tek bir ulusal veri tabanından kronolojik bir sırayla mı çıktığını araştırmak istedik. Eğer öyleyse, önceki testin daha yüksek bir seri numarasına sahip olması kuşkuluydu.

Bu teyit kodlarını bir zaman çizgisine oturtmak için, mümkün olduğu kadar çok test sertifikası inceledik.

Yukarıdaki grafikte yer alan her nokta, elde ettiğimiz bir test sertifikası üzerindeki özel teyit kodunu gösteriyor.

Bunlardan 21'ni Sırbistan'daki BBC muhabirleri gönderdi. Hepsi de Sırbistan Halk Sağlığı Enstitüsü'nden.

Twitter'da elindeki verileri yayınlayan ABD'de oturan Sırp araştırmacı Milovan Suvakov'dan da 35 test sertifikası aldık.

Bize test sonuçlarının PDF dosyalarını gönderdi. Kimlikleri gizli tutmak için bazılarında redaksiyon yapılmıştı.

Bütün testlerdeki teyit kodları Sırbistan'daki meslektaşlarımızdan aldığımız ilk grubun kronolojik zaman çizgisine yerleştirildi ve test ne kadar önce yapılmışsa, teyit kodunun da o kadar küçük bir sayı olduğunu gösterdi.

Bunun dışına çıkan tek test kodu Djokovic'in 16 Aralık'taki pozitif testine aitti.

İncelediğimiz örnekler arasında 16 Aralık'ta, bu tarihin öncesinde ve sonrasında yapılan testler de vardı. Hepsi de teyit rakamlarının kronolojik olarak yükseldiği çizelgeye uyuyordu.

Djokovic'in 16 Aralık tarihli pozitif testinin teyit kodu (7371999), bizim 25 Aralık (7366969) ve 28 Aralık (7415312) için tespit ettiğimiz teyit kodları arasına denk geliyor.

Bu nedenle testin, bu iki tarih arasında yapıldığı izlenimi doğuyor.

Bu fark nasıl açıklanabilir?

Djokovic'in yaptığı testlerin aynı enstitüden olsa da farklı laboratuarlarda yapıldığını biliyoruz ve bu laboratuarların farklı teyit kodları olabilir.

Bu durum ilk testin neden ikincisinden daha yüksek bir kod numarasına sahip olduğunu açıklayabilir.

Ancak incelediğimiz teyit kodları arasında Djokovic'in pozitif testini yapan laboratuardan alınan iki sonuç var. Bunlardan biri Djokovic'in testinden iki gün sonra, diğeri dört gün sonra yapılmış. Her ikisinin de teyit numarası Djokovic'in testinden düşük.

Ayrıca, topladığımız test sonuçları sekiz ayrı laboratuardan çıkmasına rağmen, farklı laboratuarların farklı teyit kodları kullandığını gösterecek bir veri yok.

Veri ve dijital güvenlik alanında uzman olan Djordje Krivokapic, "Her zaman bir aksaklık olasılığı vardır" diyor. "Eğer öyleyse, basit bir açıklaması vardır, yetkililer neden bunu söylemiyor anlamıyorum."

Bu haberdeki tüm bulguları Sırbistan Halk Sağlığı Enstitüsü'ne ve hükümetin Enformasyon Teknolojisi dairesine sorduk.

Çeşitli kanallardan birçok kez denedik, ancak şimdiye kadar bir yanıt alamadık.

Djokovic'in ekibiyle de temas kurduk ve bu konuda açıklama yapmalarını istedik. Ancak onlardan da cevap gelmedi.

Lazar Covs ve Daniele Palumboda bu habere katkıda bulundu.