Çevreye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Çevre Komisyonunda kabul edildi (2)

Kara yollarındaki bisiklet yol ve şeritlerinde, 15 yaşını bitirmiş olanlar elektrikli bisiklet ve elektrikli skuter kullanabilecek.

TBMM Çevre Komisyonunda kabul edilen Türkiye Çevre Ajansının Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile Karayolları Trafik Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor.

"Bisiklet yolu", bisiklet ve elektrikli skuter sürüşüne ayrılan, taşıt yolu ve yaya alanları ile kesişim noktaları hariç diğer araç ve yaya trafiğine kapalı yol; "elektrikli skuter (e-skuter)", hızı en fazla saatte 25 kilometreye ulaşan, tekerlekli, ayak tahtası ve tutamağı olabilen, dikey bir direksiyon mekanizması içerebilen ve ayakta kullanılan taşıtlar, "bisiklet şeridi" ise yol seviyesinde bisiklet ve elektrikli skuter kullanımı için özel olarak belirlenmiş ve yer işaretlemesiyle ayrılmış yol şeklinde tanımlanıyor.

Karayolları Genel Müdürlüğü, kara yollarındaki gürültü kirliliği ve bisiklet master planlarını göz önünde bulundurup, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görüşünü de alarak, trafik güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı mevcut yollarda, yeni yapılacak yapım, bakımından sorumlu olduğu karayollarının kenarına, bisiklet yoluyla gürültü bariyeri yapacak.

Trafik güvenliğinin ve teknik koşulların sağlandığı yerlerde, banketleri bisiklet şeridi olarak işaretleyerek bisiklet ve e-skuter kullanımına uygun hale getirecek.

Kara yollarındaki bisiklet yol ve şeritlerinde 15 yaşını bitirmiş olanlar elektrikli bisiklet ve e-skuter kullanabilecek.

Sürücüler, sağa ve sola dönüşlerde, bisiklet yolundaki ve şeridindeki bisiklet ve e- skuter kullananlara ilk geçiş hakkını vermek zorunda olacak.

Ayrı bisiklet yolu veya şeridi varsa e-skuterler taşıt yolunda, motorlu bisikletler ise bisiklet yolunda sürülemeyecek. İki elle sürülmesi zorunlu olacak e-skuterlerde sırtta taşınabilen kişisel eşya harici yük ve yolcu taşınamayacak.

Elektrikli skuterler, otoyol, şehirlerarası kara yolları ve azami hız sınırı saatte 50 kilometre üzerinde olan kara yollarında kullanılamayacak.

Yayalar bisiklet trafiğine engel olmamak şartıyla veya yaya yolu bulunmayan yerlerde bisiklet şeridini kullanabilecek.

Belediyeler, otopark gelirlerini büyükşehir belediyelerine aktarmayacak

Teklifle, Kamu İhale Kanunu'nda düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, Türkiye Çevre Ajansının depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi faaliyetlerine ilişkin olarak yapacağı mal ve hizmet alımları, "ceza ve ihalelerden yasaklama" hükümleri hariç Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olmayacak.

Ajansın depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi faaliyetlerine ilişkin olarak yapacağı mal ve hizmet alımlarına yönelik ihalelerinin usul ve esasları Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

Teklifle, büyükşehir belediyelerine bisiklet ve e-skuterlerin yol, şerit, park ve şarj istasyonlarını yapma görevi verilecek. İlçe belediyeleri ise bölge otoparkı, kapalı ve açık otoparklar yapma, işletme ve bunlara ruhsat verme görevine sahip olacak.

Ulaşımdan kaynaklanan emisyonların azaltılması amacıyla bisikletli ulaşımın yaygınlaştırılması için hazırlanacak ulaşım ana planlarında bisikletli ulaşıma yer verilmesi veya bisikletli ulaşım ana planının hazırlanması esas olacak.

Teklifle bölge otoparkı yapma yetkisi ilçe belediyelerine verildiğinden, imar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirlerin büyükşehir belediyesine aktarılması uygulamasına son veriliyor. İmar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirler 5 yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında bölge otoparkı için gerekli arsa alımları ile inşasında kullanılacak, bu gelirler söz konusu amaç dışında kullanılamayacak.

İl Özel İdaresi Kanunu'nda yapılan değişiklikle il özel idarelerine, Belediye Kanunu'nda yapılan düzenlenmeyle ise belediyelere yaya yolu, bisiklet ve e-skuterlerin yol, şerit, park ve şarj istasyonlarını yapma görevi veriliyor.

Geri kazanım katılım payları

Türkiye Çevre Ajansının faaliyetlerine başladığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin "Kurumlar arası geçici görevlendirme" başlıklı maddesi hükümlerine göre kamu kurum ve kuruluşlarının personeli, ajansta geçici olarak görevlendirilebilecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 31 Aralık 2025'e kadar Çevre Kanunu uyarınca tahsil edilen geri kazanım katılım paylarının yüzde 15'i tahsil edildiği ayı izleyen ayın sonuna, bu yıl bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilen tutarın yüzde 10'u bu maddenin yürürlüğe girdiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar Türkiye Çevre Ajansı hesabına aktarılacak. Aktarılacak tutarlar karşılığında bakanlık bütçesinde gerekli ödenek öngörülecek.

-"3 yıllık projeksiyon buna göre kuruldu"

Teklifin imza sahibi olarak depozito yönetim sistemine ilişkin komisyona bilgi veren AK Parti Konya Milletvekili Selman Özboyacı, Türkiye'de pet, cam, kağıt ve metal içecek için yılda 20 milyar adet içecek ambalajı üretildiğini belirtti.

Türkiye Çevre Ajansının, 7 coğrafi bölgede faaliyet yürüyeceğini, bütün paydaşları sürece dahil edeceğini söyleyen Özboyacı, depozito yönetim sisteminin 3 yıl içinde oturmasının öngörüldüğünü bildirdi.

Selman Özboyacı, sistemle geri dönüşüm oranının ilk yıl yüzde 70, 2'nci yıl yüzde 80, 3'üncü yıldan itibaren yüzde 90'lara ulaşacağını dile getirdi.

İstanbul Teknik Üniversitesi ile teklifin hazırlanmasına katkısı olanların, fizibilite çalışmalarında bunu öngördüğünü anlatan Özboyacı, "7 coğrafi bölgenin tamamı incelendi. Hangi il ne kadar atık üretiyor, hangi ilde ne kadar geri dönüşüm tesisi var hepsi detaylıca araştırıldı ve 3 yıllık projeksiyon buna göre kuruldu." diye konuştu.

Kanun teklifi, görüşmelerin ardından komisyonda kabul edildi.

(Bitti)

Türkiye Haberler