Cari Açık İki Ayda 7.7 Milyar Dolar Oldu(2-son)

Türkiye Şubat ayında 3 milyar 687 milyon dolar tutarında cari işlemler açığı verdi. Yılın ilk iki ayındaki açık 7 milyar 673 milyon dolara ulaşırken, Şubat sonu itibariyle yıllık cari açık 38 milyar 902 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.

Merkez Bankası, Şubat ayına ait ödemeler dengesi gerçekleşmelerini açıkladı. Buna göre geçen yılın Şubat ayında 3 milyar 107 milyon dolar olan cari işlemler açığı, bu yılın aynı ayda yüzde 18.7 oranındaki artışla 3 milyar 687 milyon dolara yükseldi. Cari işlemler hesabındaki alt kalemler incelendiğinde, ödemeler dengesindeki tanımıyla dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28.1 artarak 3 milyar 417 milyon dolara yükseldiği belirlendi. Şubat ayında hizmetler kalemindeki fazlanın yüzde 18,2 oranında azalması sonucu 234 milyon dolar net gelir kaydedilirken, gelir dengesi kalemindeki net giderler yüzde 21,5 oranında azalarak 670 milyon dolara düştü. Cari transferlerden kaynaklanan girişler ise yüzde 29.7 artarak 166 milyon dolara yükseldi.

/**

Cari işlemler açığı(Milyon $)

Aylık Yıllık

Mart 07 -3.018 -32.530

Nisan 07 -3.238 -31.975

Mayıs 07 -3.571 -31.447

Haziran 07 -3.118 -31.776

Temmuz 07 -2.836 -32.828

Ağustos 07 -1.617 -32.910

Eylül 07 -2.273 -33.717

Ekim 07 -3.233 -34.786

Kasım 07 -3.248 -35.153

Aralık 07 -5.077 -37.434

Ocak 08 -3.986 -38.322

Şubat 08 -3.687 -38.902

**/

-İKİ AYDA 7.7 MİLYAR DOLAR AÇIK VERİLDİ-

Ocak-Şubat döneminde cari açık, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23,7 artışla 6 milyar 205 milyon dolardan 7 milyar 673 milyon dolara yükseldi.

Ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 36.9 artışla 7 milyar 989 milyon dolar açık verdi. Yılın ilk iki aylık döneminde altın dahil ithalat (CIF) harcamaları geçen yıla oranla yüzde 46,9 artarak 32 milyar 278 milyon dolara yükseldi. İhracat (FOB) gelirleri yüzde 52,2 artarak 21 milyon 643 milyon dolara ve bavul ticareti gelirleri de yüzde 15 artarak 933 milyon dolara ulaştı.

Ocak ve Şubat ayları için yapılan tahmin sonuçlarına göre, turizm gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,5 artarak 1 milyar 534 milyon dolara ulaşırken, turizm giderleri ise yüzde 13,6 azalarak 393 milyon dolara düştü. Bunun sonucunda, Ocak-Şubat dönemi net turizm gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27,3 artarak 1 milyar 141 milyon dolara çıktı.

Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde 2007 yılının ilk iki ayında 28 milyon olan net çıkış, bu yılın aynı döneminde 205 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde, taşımacılık kalemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, navlun kaleminde geçen yıla oranla yüzde 78,8'lik artışla 456 milyon dolar net çıkış; diğer taşımacılık kaleminde ise yüzde 10,6 artışla 251 milyon dolar tutarında net giriş olduğu görüldü.

Yurt içinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurt dışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, yüzde 26,1 artarak 169 milyon dolar oldu. Yurt dışında yerleşik kişilerle gerçekleştirilen sigorta ve reasürans işlemlerine ilişkin verilerden oluşan sigorta hizmetleri kalemi, yılın ilk iki ayında geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 23 azalarak 117 milyon dolar net gider kaydetti.

Bu gelişmeler sonucunda, 2007 yılının ilk iki ayında toplam 680 milyon dolar fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, bu yılın ilk iki ayında yüzde 14,3 artışla 777 milyon dolar fazla verdi.

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2007'nin Ocak-Şubat dönemine göre yüzde 36,8 azalan 809 milyon dolarlık net çıkış kaydetti.

Cari transferler kalemi, yılın ilk iki ayında yüzde 50 büyüyerek 348 milyon dolar giriş kaydetti. Bu dönemde, diğer sektörler kalemi altında yer alan işçi gelirleri 232 milyon dolar gelir kaydederken, diğer transferlerden kaynaklanan gelirler 50 milyon dolara çıktı.

-NET SERMAYE GİRİŞİ 7.6 MİLYAR DOLAR-

Yılın Ocak-Şubat döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 34,3 artarak 7 milyar 591 milyon dolar oldu.

Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurt dışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurt dışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren "yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar", geçen yılın Ocak-Şubat döneminde çoğunlukla bankacılık sektöründeki satın almaların etkisiyle 8 milyor 102 milyon dolar olurken, bu yılın aynı döneminde 1 milyar 592 milyon dolarda kaldı.

Bu kapsamda yurt dışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımları Ocak-Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 37,2 azalarak 404 milyon dolara düştü.

Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketler, yurt dışındaki ortaklarından iki ayda 130 milyon dolar net kredi kullanımı gerçekleştirdi.

Yurt içinde yerleşik kişilerin 2007 yılının ilk iki ayında net 1 milyar 98 milyon dolar olan yurt dışındaki yatırım tutarı, bu yılın aynı döneminde 189 milyon dolara düştü.

Bu gelişmelerin sonucunda, doğrudan yatırımlar kaleminde 2008 yılının Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 403 milyon dolar net giriş gerçekleşti.

-PORTFÖY YATIRIMLARI-

2007 yılının Ocak-Şubat döneminde 6 milyar 404 milyon dolar net sermaye girişi yaşanan portföy yatırımlarında bu yılın aynı dönemindeki net giriş 637 milyon dolarda kaldı.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında menkul değer alım-satımları ile 215 milyon dolar net alımla sonuçlandı. Genel Hükümet, Şubat ayında yeni tahvil ihracı veya geri ödemesinde bulunmadı; Ocak'ta 610 milyon dolar olarak gerçekleşen net geri ödeme tutarı Ocak-Şubat dönemi itibariyle de aynı kaldı.

Yurt dışında yerleşik kişiler ise hisse senedi piyasasında Şubat ayında 160 milyon dolar tutarındaki net alıma rağmen Ocak-Şubat döneminde toplam 337 milyon dolar net satım gerçekleştirdi. Öte yandan, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında yurt dışında yerleşik kişilerin Şubat ayında gerçekleştirdikleri 62 milyon dolar tutarındaki net satıma rağmen Ocak-Şubat döneminde toplam 1 milyar 799 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirildi.

Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan "diğer yatırımlar" kaleminde geçen yılın Ocak-Şubat döneminde 3 milyar 610 milyon dolar net çıkış yaşanırken, bu yılın aynı döneminde 5 milyar 787 milyon dolar net giriş oldu.

Finans hesapları kapsamındaki "rezerv varlıklar" içinde yer alan resmi rezervler, 2007 yılının Ocak-Şubat döneminde 4 milyar 147 milyon dolar artarken, bu yılın aynı döneminde 236 milyon dolarlık bir artış gösterdi.

/**

Ödemeler dengesi (Ocak-Şubat; Milyon $)

2007 2008

CARİ İŞLEMLER HESABI -6.205 -7.673

DIŞ TİCARET DENGESİ -5.836 -7.989

Toplam Mal İhracatı 15.315 22.901

Toplam Mal İthalatı -21.151 -30.890

HİZMETLER DENGESİ 680 777

Taşımacılık -28 -205

Turizm 896 1.141

İnşaat Hizmetleri 134 169

Sigorta Hizmetleri -152 -117