Avrupa Birliği, Çin-Litvanya anlaşmazlığını Dünya Ticaret Örgütü'ne taşıdı

Çin'i, Litvanya'ya karşı yasa dışı ticari yaptırımlar uygulamakla suçlayan Avrupa Birliği (AB) konuyu Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) taşıdı.

AB, Çin'i Litvanya'dan yapılan ithalatı durdurmak ve içinde Litvanya'da üretilen parçalar bulunan malların Avrupa'dan ithal edilmesini önlemekle suçladı.

Litvanya ile Çin arasındaki gerginlik, Litvanya'nın geçen yıl Tayvan'a ülkede fiilen bir büyükelçilik açma izni vermesiyle başlamıştı.

Tayvan'ı kendi parçası olarak gören Çin, Litvanya ile diplomatik ilişkilerinin düzeyini düşürdü, ancak Litvanya mallarının boykot edilmesi yönünde bir talimat vermediğini söylüyor.

Pekin, AB'nin WTO nezdindeki girişimi üzerine de Litvanya ile aralarındaki sorunun ekonomik değil siyasi olduğunu belirtti.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, "Çin'in her zaman WTO kurallarına uyduğunu ve Avrupa Birliği'nin iddialarının asılsız olduğunu" söyledi.

Dostane çözüm arayışı

Avrupa Komisyonu'nun ticaretle ilgili konulardan sorumlu yetkilisi Valdis Dombrovskis, BBC'ye yaptığı açıklamada, konuyu WTO'yA taşısalar da "dostane bir çözüm" bulmaya çalışacaklarını söyledi.

"Şimdiye kadar müzakere yoluyla çözüm bulamadık" diyen Dombrovskis, bu nedenle WTO'YA başvurduklarını belirtti.

'Çözüm yıllar sürer'

WTO kuralları, taraflar arasında 60 günlük bir görüşme süreci başlatılmasını öngörüyor.

Bu süre sonunda anlaşma sağlanamazsa, Avrupa Birliği bir WTO panelinin konuyla ilgili karar vermesini isteyebilecek.

Ancak WTO'ya sevk edilen sorunların çözümü genelde yıllar alıyor.

ABD'nin Alman Marshall Fonu adlı düşünce kuruluşunda araştırma yapan Noah Barkin "Sorunu WTO'ya taşımak olumlu, ancak aynı zamanda Almanya ve Fransa gibi büyük üye ülkelerin de sesini yükselterek Çin'e yaptıklarının bir bedeli olacağı sinyalini vermesi gerekiyor" dedi.

Belçika'daki Ghent Üniversitesi'nden Profesör Sven Biscop ise "Şimdiye kadar Pekin herkesin Litvanya'nın arkasında toplanacağını bilmiyordu" diyor. Ancak Litvanya Avrupa ile koordineli davranmadığı için Avrupa Birliği içinde "bazı homurtular" olduğunu söylüyor, Litvanya'nın Çin'in yaptırımlarıyla karşılaştıktan sonra destek istediğine dikkat çekiyor.

Bir AB diplomatı da BBC'ye "Çin tamamen aşırı tepki verdi, ancak Litvanya'nın AB'yi bu anlaşmazlığın içine çekmesi de biraz rahatsızlık yarattı" dedi.

Noah Barkin, kısa vadede Avrupa ülkelerinin Çin boykotunun etkilerini hafifletmek için Litvanya'ya daha fazla yardım yapabileceğini söylüyor.

Barkin, "Avrupa şirketleri Çin'in baskısı yüzünden Litvanya'dan çekilirse, Pekin kazanmış olur" diyor.