Çiğdem Sidar Ceylan

Sessiz sedasız 5 Aralık

06.12.2025 23:03
Haber Detay Image

Sessiz sedasız parmak uçlarında geçti 5 Aralık, birileri farkına bile varmadı kimileri de fark etti ama görmezden geldi. Kimisi de oturdu bir Türk kahvesi yaptı födürtede födürtede içti. E ne de olsa 5 Aralık Dünya Türk kahvesi günüydü.

Sadece o da değil 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günüydü de.

Bundan 91 yıl önce kadınlara seçme seçilme hakkı verilmişti. BU Türkiye ve kadınlar için devrim niteliğinde bir gelişmeydi.

Ama maalesef kimse yeterince kıymet vermedi vefasızlık etti de o da parmak ucunda geçip gitti aramızdan.

Devrim niteliğinde diyorum çünkü Avrupa'da bir çok ülkeden önce kadınlara hakkını teslim eden örnek ülkelerden biriydik.

Dünyada ise kadınlara oy hakkı veren ilk ülke 19 Eylül 1893'te Yeni Zelanda, peşinden Finlandiya kadınlara hakkını veren ilk ülkeler olsa da Türkiye de kadınlar hakkını, İsviçreli kadınlardan 36 yıl önce, Belçikalı kadınlardan 14 yıl önce, Fransız kadınlardan 11 yıl önce almıştı.

O zaman, 1934 yılında Anayasa ve Seçim Kanunu'nda değişiklik yapılarak kadınlar seçmeyi ve seçilmeyi kazandı. Kadınlar 22 yaşında seçme, 30 yaşında seçilme hakkına sahip oldu.

Sonra ne mi oldu. 8 Şubat 1935 yılında yapılan seçimlerde Türkiye Büyük Millet Meclisine 18 kadını millete vekillik etmeye gönderdik.

Sonuç ortada. O hakkı bizden 36 yıl önce kazanan İsviçreli kadınları ve Türkiyeli kadınları birbiriyle kıyaslamaya aman ha yeltenmeyin derim. Hüsrana uğrarsınız.

Hazmedilir ir şey değil ne de olsa bizden 36 yıl sonra demokrasi ve kadın konusunda yarışa giren bir ülke bizi bilmem kaç yıl geride bıraktı mı?

Ondandır belki de suskunluğumuz ondan mahcup tutukluğumuz. Cinayet, taciz, tecavüz ve kadınları sıkıştırıp soluksuz bıraktığımız ezberlerimiz.

Kim bilir utanıyoruz belki de. 36 yıl önce girdiğimiz demokrasi ve kadın maratonunda bu kadar geriye düşmekten.

Yazarın Tüm Yazıları

title