Yaşayan Fosil" Milyonlarca Yıldır İnsanlığın Hizmetinde

BATUHAN ATİK - Uludağ Üniversitesi (UÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Zencirkıran, "yaşayan fosil" olarak bilinen mabet ağacının (ginkgo biloba) yapraklarındaki etken maddelerin milyonlarca yıldır tedavi amaçlı kullanıldığını söyledi.

Peyzaj alanında çalışma ve eserleri de bulunan Zencirkıran, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mabet ağacının dünyaca bilinen ve tıp alanında milyonlarca yıldır yaygın olarak yararlanılan bir tür olduğunu anlattı.

Ağacın tıptaki önemine değinen Zencirkıran, "Mabet ağacının yapraklarından elde edilen özütler, birçok tıbbi ilacın yapımında kullanılıyor. Bu özütler özellikle glokom (göz tansiyonu), astım, bronşit, sarı nokta, pankreas kanseri, dikkat ve konsantrasyon eksikliği, aşırı kaygı durumları gibi birçok soruna iyi geliyor." dedi.

Zencirkıran, ağacın meyvelerinin veya tohumlarının kesinlikle çiğ veya kurutulmuş olarak yenilmemesi gerektiğini, aksi takdirde zehirlenmeye yol açabileceğini vurguladı.

Ginkgo bazlı ilaç veya gıda takviyelerinin, karaciğer, depresyon ve yüksek tansiyon ilaçları kullananların kesinlikle tüketmemesi gerektiğine işaret eden Zencirkıran, şöyle konuştu:

"Bu ağacın yaprakları 40 farklı etken madde içerir. Bundan dolayı tıbbi ilaç yapımlarında ve gıda takviyelerinde sıklıkla kullanılıyor. Örneğin nasıl aspirin diye bir ilaç kullanıyoruz ki aspirinin etken maddesi asetilsalisilik asittir ve bu da bildiğimiz söğüt ağacının yapraklarından elde ediliyorsa günümüzde saç dökülmesi, dikkat eksikliği ve yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlarda da ginkgodan elde edilen ekstratların bir bölümü etken madde olarak kullanılıyor. Çok güçlü bir antioksidan özelliği göstermesi nedeniyle ginkgo özleri ve ekstratları serbest radikallerle reaksiyona girerek hücrelerimizin zarar görmesini, anormalleşmesi ve ur oluşturmasını önler. Bu da bizi daha sağlıklı, genç yapar ve yaşlanmamızı da büyük ölçüde yavaşlatır."

Ağacın yapraklarının asıl etkisinin içerdiği flavonoid ve terpenoidlerden kaynaklandığı bilgisini veren Zencirkıran, bunların kalp, kas ve damar sağlığını koruduğunu, hücrelerin yaşlanmasını geciktirdiğini, kanı temizleyip akışını düzenlediğini aktardı.

Zencirkıran, yapraklardaki bu iki etken maddenin doktor tavsiyesiyle gereken miktarda alındığında saç dökülmesi, bunama, alzaymır, dikkat eksikliği, vitiligo ve migren gibi birçok hastalığa adeta şifa olduğunu sözlerine ekledi.

Ana vatanı Çin'in güneydoğusu

Araştırmalara göre, ana vatanı Çin'in güneydoğusu olan mabet ağacı, Uzakdoğu'da ginkgo biloba adıyla biliniyor.

Yaprağı Japonya'nın başkenti Tokyo'nun sembollerinden biri olan bu ağaç, Türkiye'de yelpaze yapraklı Çin çamı olarak da adlandırılıyor.

Kendisine benzeyen hiçbir yakın türü olmayan mabet ağacı, bitkiler aleminde tek bir sınıf, takım, familya, cins ve tür olarak varlığını koruyor.

Mabet ağaçları 275 milyon yıldır dünyada varlığını koruyor. Gezegende 150 milyon yıl dünyada dinozorlarla yan yana yaşayan, son üç kitlesel yok oluştan kurtulan hatta Hiroşima'ya atılan atom bombasına bile dayanan bu ağaçlar, birer yaşayan fosil olarak nitelendiriliyor.

Gerek Çin tıbbında gerekse modern tıp ve eczacılıkta 4 bin yıldır kullanılan ağaçlardan, günümüzde dünya genelinde şehirlere estetik bir görünüm kazandırmak amacıyla bir peyzaj unsuru olarak da yararlanılıyor.

Uludağ Üniversitesi Sağlık Haberler