Türkiye Ticari Gayrimenkul Pazarı Görünümü Raporu

Ticari gayrimenkul üzerine danışmanlık hizmeti sunan Jones Lang LaSalle (JLL) Türkiye Ülke Başkanı Avi Alkaş, İstanbul'daki mevcut A sınıfı ofis stokunun 3,6 milyon metrekareye ulaştığını belirterek, "Bu rakam bize İstanbul'un, en gelişmiş ve aktif ofis pazarı olmaya devam ettiğini gösteriyor. Lojistik pazarının önümüzdeki 5  yıl içinde yüzde 48 büyümesi bekleniyor. İstanbul'da 2016 sonuna kadar bitirilmesi planlanan projeler tamamlanırsa otel arzı yüzde 12 artacak" dedi.

JLL'in Türkiye ofisi, "Türkiye Ticari Gayrimenkul Pazarı Görünümü" adlı raporunu yayımladı. Raporun tanıtıldığı toplantıda konuşan Alkaş,  2014 birinci çeyreği için yüzde 4 olarak açıklanan büyüme tahmininin üzerine çıkılarak, yüzde 4,3'lük bir büyümenin gerçekleştiğini söyledi.

Alkaş, Türkiye piyasalarına güvenin geri geldiğini vurgulayarak, 2014 yılı yerel seçimlerinden sonra hükumetin bir önceki genel seçimlerde sağladığı hakimiyeti korumasının finansal piyasalar tarafından olumlu olarak algılandığını dile getirdi.

Türkiye'nin büyüme performansı ve perakende talebi bakımından pozitif bir görünüm sergilediğine dikkati çeken Alkaş, "Paralel bir şekilde ofis sektörüne bakıldığında, yılın ilk yarısı itibariyle, İstanbul'daki mevcut A sınıfı ofis stoku 2013 yıl sonu ile karşılaştırıldığında 220 bin metrekarelik artış göstererek 3,6 milyon metrekareye ulaştı. Bu rakam bize İstanbul'un, ülkemizin en gelişmiş ve aktif ofis pazarı olmaya devam ettiğini gösteriyor. Türkiye lojistik pazarına baktığımızdaysa, önümüzdeki beş yıl içinde yüzde 48 büyüme beklendiğini görüyoruz. İstanbul'da 2016 yılı sonuna kadar bitirilmesi planlanan projeler tamamlanırsa, otel arzının yüzde 12 artması bekleniyor" diye konuştu.

-Rapora göre perakende pazarı görünümü

Rapora göre 2014 yılının ilk yarısında, uluslararası ve yerli perakendeciler Türkiye genelindeki büyüme hedefleri bakımından oldukça aktif bir görüntü sergiledi. Söz konusu eğilimin gelecek dönemde de devam etmesi bekleniyor.

2014 yılı birinci yarıyılı itibariyle, Türkiye'deki alışveriş merkezlerinin toplam kiralanabilir alanı 2013 yıl sonuna kıyasla 223 bin metrekare artış göstererek 9,7 milyon metrekareye ulaştı. Şu anda inşaat halinde olan ve 2017 sonuna kadar tamamlanması beklenen alışveriş merkezlerinin toplam kiralanabilir alanı 2,7 milyon metrekare olarak hesaplanıyor. İnşaat halindeki projelerin tamamlanmasıyla birlikte alışveriş merkezlerindeki toplam kiralanabilir alanın 12,4 milyon metrekareye ulaşması bekleniyor. İstanbul'da inşaat halinde olan toplam arz, Türkiye'deki inşaat halindeki toplam kiralanabilir alanın yüzde 50'sini oluşturuyor.

Birincil alışveriş merkezlerindeki kira oranları artmaya devam ediyor.  2012 yılı sonunda metrekaresi 80 avro olan birincil kira bedelleri, 2013 yılı sonunda metrekaresi 85 avroya ve 2014 yılının ilk altı ayı sonunda metrekaresi 90 avroya ulaştı.  2013 sonunda bin kişiye düşen toplam kiralanabilir alan 126 metrekare iken, 2014 yılının birinci yarıyılında 127 metrekare oldu. 1000 kişiye düşen kiralanabilir alanın 261 metrekare olduğu İstanbul, Türkiye'deki perakende yoğunluğu bakımından birinci sırayı alıyor.

- İstanbul, Türkiye'nin en gelişmiş ve aktif ofis pazarı olmaya devam ediyor

2014 yılı birinci yarıyılı itibariyle, İstanbul'daki mevcut A sınıfı ofis stoku 2013 yılına oranla 220 bin metrekarelik artış göstererek 3,6 milyon metrekareye ulaştı. İstanbul, Türkiye'nin en gelişmiş ve aktif ofis pazarı olmaya devam ediyor.

2013 yılı birinci çeyreğinde 44 bin metrekare olan A sınıf ofis kiralama hacmi, 2014 yılı birinci çeyreğinde 85 bin metrekareye yükseldi.   İstanbul'da 2017 yılı sonuna kadar tamamlanacak olan yaklaşık 2,7 milyon metrekarelik halihazırda inşaat halinde olan ofis stoku bulunuyor. 2014 yılı ilk yarıyılında merkezi iş alanında Levent ve merkezi iş alanı dışında Kağıthane, Seyrantepe, Ümraniye, Ataşehir, Kozyatağı, Küçükyalı, Maltepe ve Kartal ulusal ve uluslararası ofis kullanıcıları tarafından en çok tercih edilen bölgeler oldu.

2014 yılında tamamlanan yeni A sınıfı ofis arzına rağmen, merkezi iş alanlarındaki birincil kira oranları dengeli pazar koşullarını yansıtarak metrekaresi 35 avro seviyesinde sabit kaldı. Gelecek dönemde birincil kira oranında artış beklenmiyor. 2014 yılının ilk yarısında, kurumsal firmalar tarafından en çok tercih edilen ofisler en fazla kat büyüklüğüne sahip olan ofisler ile 1000 metrekare kiralanabilir alana sahip ofis alanları oldu.

Ofis kullanıcılarına perakende alanı, restoran, kültürel aktivite ve spor kulüpleri sunan prestijli ofis binalarının 2014 yılı ilk yarısında yoğun talep gördükleri gözlemlendi.  2014 yılının ilk yarısında 135 bin metrekarelik ofis stoku pazara sunuldu.

5 yıl içinde Türkiye lojistik pazarının yüzde 48 büyümesi bekleniyor

Beş yıl içinde Türkiye lojistik pazarının yüzde 48 büyümesi beklenirken, endüstriyel pazarın yüzde 26 büyümesi planlanıyor. Tesis büyüklüğü açısından 30 bin metrekare ile 50 bin metrekare arasında alan sağlayan binalar, Türkiye lojistik pazarı kiralama işlemlerinde en fazla tercih edilen tesis türü oldu.

Birincil lojistik pazarlarını başında gelen İstanbul ve Kocaeli'ye olan ilgi, A sınıfı lojistik arzına yönelik büyüyen taleple birlikte 2014 yılının birinci yarıyılında daha da arttı. Avrupa Yakası'nda Hadımköy ve Esenyurt, Asya Yakası'nda Tuzla, Kocaeli'nde Gebze en çok tercih edilen yerler oldu.

Pazardaki kullanılabilir stoka ve kur dalgalanmalarına rağmen, 2014 yılının birinci yarıyılında lojistik sektörü birincil kira değerleri metrekaresi 7 dolar seviyesinde sabitlendi. 2014 yılının birinci yarıyılında gerçekleşen kiralama işlem hacmi, önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 29 arttı. 2013 yılının ikinci yarıyılı itibariyle 7 milyon metrekare olan İstanbul ve Kocaeli bölgesindeki toplam lojistik arzının, 2014 yılı birinci yarıyılında 7,6 milyon metrekareye ulaştığı ve Türkiye'deki toplam lojistik arzının yüzde 40'ını oluşturduğu görüldü.

- İstanbul'da 2016 sonuna kadar otel arzı yüzde 12 artış gösterecek

Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı 2014 yılının ocak ve mayıs ayları arasında, 2013 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 4,1 artarak 10,9 milyona ulaştı.

İstanbul'a gelen yabancı ziyaretçi sayısı ise yüzde 8'lik bir büyüme göstererek yaklaşık 4,3 milyona yükseldi. 2014 yılı ocak ve mayıs ayları arasında İstanbul Atatürk Havalimanı'na gelen yolcu sayısı yüzde 11 artarak, yaklaşık 22,1 milyona ulaştı.

Sabiha Gökçen Havalimanı 2013 yılında 18,5 milyon yolcuya hizmet vererek, dünyanın ve Avrupa'nın en hızlı büyüyen havalimanlarından biri oldu. 2014 yılı ocak-mayıs ayları arasında toplam yolcu sayısı yüzde 35 artarak, 8,6 milyona ulaştı.

International Congress and Convention Association'ın verilerine göre, Türkiye kongre turizmi açısından dünyada en çok tercih edilen 18. ülke olurken, İstanbul 8. sırada yer aldı.

İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu'na göre, 2012 yılında İstanbul'da 128 konferans düzenlendi. Bu rakam 2013 yılında yüzde 14 artarak 146'ya ulaştı. İstanbul'da 2016 yılı sonuna kadar bitirilmesi planlanan projeler tamamlanırsa otel arzı yüzde 12 artış gösterecek. - İstanbul

Türkiye Ekonomi Haberler