TÜM KATEGORİLER
Türkiye Noterler Birliği Almanya'da
Başta ticari hayat olmak üzere günlük yaşamdaki tüm hukuki konularda sigorta görevi gören ve işlemleri güvence altına alarak birçok konunun yargıya yansımasını önleyen noterler, yargı sisteminin üzerindeki iş yükünü azaltmak için çekişmesiz tüm yargı işlemlerinin noterliklerde yapılmasını talep ediyor.
Türkiye Noterler Birliği (TNB) Almanya'nın başkenti Berlin'de Almanya Noterler Odası'nı ziyaret ederek incelemelerde bulundu.
TNB Başkanı Yunus Tutar Almanya'daki temaslarının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada Avrupa Birliği'ne ve günün koşullarına uygun bir "Noterlik Kurumu" oluşturulması hedefiyle büyük bir Değişim Projesi'ni hayata geçirdiklerine işaret ederek, "TNB, 'Değişim Projesi' ile vatandaşların noterliklerde geçirdiği zamanı azaltmayı, hizmet kalitesini yükselterek tüm noterliklerde standart hale getirmeyi, ticari hayatı daha da kolaylaştırmayı ve Türkiye'nin 2023 yılı vizyonuna katkı sağlamayı hedefliyor" dedi.
Tutar, TNB'nin Türkiye gibi Latin Noterlik modelini uygulayan 35 Avrupa Ülkesi incelenerek hazırlanan 'Değişim Projesi' kapsamında; Alman Federal Noterler Odası'nın davetlisi olarak Berlin'de temaslarda bulunduğunu dile getirerek, Almanya'daki noterlik yapılanmasının ayrıntılı olarak incelendiği ve son gelişmelerin değerlendirildiği görüşmelerde özellikle taşınmaz mal devri işlemlerine dönük uygulamaların masaya yatırıldığını aktardı.
Yunus Tutar, "Türkiye Noterler Birliği olarak Avrupa Birliği Noterler Konseyi'nde (CNUE) gözlemci üye statüsündeyiz. Başlattığımız 'Değişim Projesi' kapsamında da Avrupa Birliği ülkelerindeki noterlik mevzuatına uyum çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Almanya'ya gerçekleştirdiğimiz bu ziyaret de uyum ve entegrasyon çalışmalarımızın bir parçası" bilgisini verdi.
Avrupa Birliği'yle uyum sürecinde Türk noterlerinin gayrimenkul satışlarında etkin yetkiyle donatılmalarını hedeflediklerini belirten Tutar, şöyle devam etti:
"Başta ticari hayat olmak üzere günlük yaşamdaki tüm hukuki konularda sigorta görevi gören ve işlemleri güvence altına alarak birçok konunun yargıya yansımasını önleyen noterlerin hukuki işlem yapma alanları genişletilerek yargı sisteminin üzerindeki iş yükü azaltılabilir. Tüm Avrupa, Orta ve Güney Amerika ülkelerinde noterlerin sorumluluk alanında olan gayrimenkul alım-satım ve ayni haklara ilişkin hukuki işler ile çekişmesiz yargı işlemlerinin noterlere devredilmesi ile ihtilafların doğmadan önlenmesi sağlanabilir."
"Avrupa'da taşınmaz malların alım satımı noterlerde yapılıyor"
Avrupa ülkelerinde taşınmaz mal devri, ayni hak tesisi işlemleri konusunda noterlerin yetkili olduğunu belirten Tutar; "Gayrimenkul alım satım işlemlerinin noterlerde yapılması; hukuki güvence, ülke ekonomisi ve dünya ile entegrasyon açısından büyük önem taşıyor. Böylece noterler hem hukuki güvenlik ve sözleşme dengesini sağlayacak hem de tüm işlemleri baştan sona organize ederek, tapu iptal-tescil, alacak-borç ve benzeri ihtilafları başlamadan önleyecektir" şeklinde konuştu.
Yunus Tutar, Avrupa Birliği'ni oluşturan ülkelerde olduğu gibi, taşınmaz mülkiyetinin devri için zorunlu olan satış sözleşmelerinin hukukçu kimliğiyle güvenilir üçüncü taraf olan noterliklerde yapılmasının kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye ve istihdama katkı sağlayacağını ifade etti.
- Noterler, yapılan işleme münhasır hukuki danışmanlık yapacak
Noterlerin taraflar arasındaki uzlaşmanın da teminatı olacağını belirten Tutar, şunları ifade etti:
"Ülkemizde devletin kendisi, eksperler, bankalar gibi çok sayıda aktör taşınmaz işlemlerinde rol oynuyor. Prosedürlerin ortasında bulunacak olan noter, müdahaleleri organize ederek işlemleri kolaylaştıracaktır. Noter aynı zamanda kendisine başvuran kişiye hukuki danışmanlık yapacak. Taşınmazın gerçek hak sahibini sistematik bir şekilde araştıracak. Satış sürecine de katılacaktır. Gerektiğinde bu kimlikle satış müzakeresinin içinde yerini alacaktır. Dolayısıyla sözleşmeler, tarafsız, bağımsız, hukuk eğitimi almış, sorumlulukla donatılmış noterin katılmasıyla işlemin hukuki güvenliği sağlanmış olacak. Kimlik doğrulama işlemi daha sağlıklı yapılacak, sahtecilik en az seviyeye indirilecektir. Vasi tarafından yapılacak işlemlerde vesayet ve denetim makamlarından izin alınması bilinçli olarak sağlanacak. Diğer izne tabi işlemlerde de aynı yol izlenecektir."
Bin 771 noktada noterlik var
İkinci el araçların satış işlemlerinde yapılan değişiklik ve mirasçılık belgesi verme yetkisinin noterlere tanınmasıyla bu işlemlerin önemli ölçüde hızlandığını ve kolaylaştığını anlatan Tutar, gayrimenkul alım satım işlemlerinde de 81 il ve 863 ilçede noterlik olması nedeniyle hizmete kolay ulaşılabileceği için aynı başarılı sonucun yakalanacağını düşündüğünü söyledi.
Tutar, "Ülkemizdeki 81 il ve 863 ilçede toplam bin 771 noterlik bulunuyor. Mülkiyetin nakline esas olacak taşınmaz satış sözleşmelerinin noterliklerde yapılması halinde, ister gerçek, ister ise tüzel kişi olsun iş sahipleri, tapu dairelerine gitmeden kendilerine en yakın noterde satış işlemini yapabilecek. Özellikle Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyük şehirlerde, her semtte birden çok noterin olduğu düşünülürse tapu işlemleri sürat kazanacak. Bunun yanı sıra dünya ülkeleri ile bu konudaki entegrasyon, eşgüdüm sağlanacak, taşınmaz satışları çağdaş bir yapıya kavuşturulacaktır. Gelecekte Avrupa Birliği'ne katılmamız halinde, taşınmaz satışlarında noterler arasındaki işbirliği de sağlanacaktır" diye konuştu.
Gayrimenkul devir işlemlerinin noterliklerde yapılmasının avantajlarına da değinen Tutar, bunları "hukukçu kimliği, sağlıklı kimlik doğrulama ve irade beyanı, kayıt dışı ekonomi ile mücadeleye katkısı, dünya ülkeleri ile entegrasyon, e-hizmetlerdeki deneyim ve başarılı projeler yapma, vatandaş memnuniyeti" olarak sıraladı.
TNB Değişim Projesi neler getirecek?
TNB Değişim Projesiyle teknolojideki gelişmelere uygun olarak tüm noterlik işlemleri elektronik ortamda saklanacak, Avrupa Birliği'ne uyum çerçevesinde AB ülkelerindeki noterlik mevzuatına uyum çalışmaları yapılacak, Teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak noterlik mevzuatı yenilenecek, noterliklerde hem fiziksel hem hizmet standartı sağlanacak, Vatandaşın her noterlikten aynı hizmeti almasına yönelik çalışmalar yapılacak, AB üyesi ülkelerin ortak bilgi ve belge paylaşımı ile ilgili olarak TNB ve noterliklerin altyapısı hazırlanacak ve mahkemelerin yükünün azaltılmasına yönelik noterliklerce yapılabilecek işlemler ile ilgili çalışmalar yapılacak.
Tutar, TNB'nin hayata geçirilmesi amacıyla hayata geçirlen uygulamaların ise bin 771 noterlik ve 7 bin 500 kullanıcı Ankara merkezine bağlandığını belirterek buna ilaveten Ankara'da bir Merkezi Elektronik Arşiv Sistemi kurulduğunu ve 1 Ocak 2014'ten itibaren noterliklerde yapılan tüm işlemler elektronik ortamda da hazırlanmaya ve Merkezi Arşiv Sistemine kaydedilmeye başlandığını aktardı.
Süha Tanrıver
Noterlik Kanun Tasarısı Bilim Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Süha Tanrıver de 1972 yılında çıkartılan Noterlik Kanunu'nun revize edilmesinin şart olduğunu belirterek, noterlik mesleğine giriş ve kabul şartlarının yeniden yapılandırılmasını gerektiğini söyledi.
Noterlerin staj yapma olanaklarının Türkiye'de bir eksiklik olduğunu dile getiren Tanrıver, "Ciddi bir staj dönemi ve ciddi bir sınav sistemi getirilmeli. Mesleğe giriş yeniden gözden geçirilmelidir. Nitelikli hukukçular noter olabilmeli" dedi.
Noterlerin gayrimenkul satış ve tapu işlemlerinde tapu daireleriyle ortak çalışabilmesi gerektiğini belirten Tanrıver, "Tapuda hukukçu kişilerin çalışması önemlidir. Tapu ile noterlik kurumu arasında koordinasyon şart" diye konuştu.
Tanrıver Türkiye'de Noterlik Kanunu'nun revize edilebilmesi için siyasi iktidarın desteğinin önemine işaret ederek, taslak hazırlansa bile yasalaşması zaman alır. 3 yıl 5 yıl sonra noterlerde gayrimenkul alım satımı yapılır demek kolay deği" ifadelerini kullandı. - Berlin
