Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" Araştırması (2)

İstanbul Sanayi Odasının (İSO) " Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2015 yılı araştırmasına göre, faiz, amortisman ve vergi öncesi kar dikkate alındığında kar eden şirket sayısı geçen yıl artarken, 398 şirket kar, 102 kuruluş ise zarar ettiğini açıkladı.

Araştırmaya göre, İkinci 500'de yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payı 2015'te bir önceki yıla göre yüzde 4,3'ten yüzde 6,6'ya yükseldi. İSO 500'de orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı yüzde 22,1'de kalırken, İkinci 500'de yüzde 30,7 oldu.

Şirketlerin teknoloji yoğunluklarına göre yarattıkları katma değer dağılımında en yüksek payı yüzde 42,3 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler grubu aldı. İSO İkinci 500 içinde yaratılan katma değer itibarıyla en yüksek ikinci payı yüzde 26,9 ile orta-düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler grubu oluşturdu.

İSO İkinci 500'de yer alan sanayi kuruluşlarının Ar-Ge harcamaları 283,6 milyon lira oldu. 2014 yılında 223,4 milyon lira olan rakam, yüzde 26,9 oranında artış gösterdi. Son 4 yıldır istikrarlı bir şekilde artan rakam geçen yıl 180'e ulaştı.

İkinci 500'de özkaynakların toplam varlıklar içindeki payı 2015'te yüzde 39,5'e geriledi, toplam borçların payı ise yüzde 60,5'e yükseldi. Geçen yıl duran varlıkların toplam varlıkların içindeki payı yüzde 38,6 iken, dönen varlıkların payı da yüzde 61,4 olarak hesaplandı.

Sanayi kuruluşları uzun vadeli borçlanmakta zorlandı

Araştırmaya göre, sanayi kuruluşları uzun vadeli borçlanmakta zorlandı. İSO İkinci 500'ün kısa vadeli mali borçları yüzde 12,5 artarken, uzun vadeli mali borçlardaki artış oranı yüzde 3,3 oldu. Bu durum, sanayi kuruluşları açısından uzun vadeli kaynak bulma imkanının azaldığına işaret etti. İSO İkinci 500'de kısa vadeli mali borçların toplam mali borçlara oranı da yüzde 50 olarak gerçekleşti.

İSO İkinci 500'ün faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (FAVÖK) verileri karlı şirket sayısında iyileşmeye işaret etti. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kara göre, 2014 yılında 480 olan karlı şirket sayısı geçen yıl 483'e yükseldi. Dönem kar ve zarar toplamı açısından ise 398 şirket kar ederken, 102 kuruluş da zarar ettiğini açıkladı.

İstihdam geriledi

İkinci 500'de ücretler yüzde 11,8 oranında artarken, 2014 yılında 224 bin 437 olan istihdam rakamı geçen yıl 218 bin 601 olarak gerçekleşti.

Son 12 yıldır 75 ile 65 arasında değişen yabancı sermaye paylı kuruluş sayısı da 2015 yılında 67 oldu.

İkinci 500'ün ihracatı geçen yıl 7,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. En yüksek ihracat yapan şirketler sıralamasında, 84 milyon 739 bin dolarlık ihracatıyla ATK Tekstil birinci oldu. TYH Uluslararası Tekstil 80 milyon 540 dolar ile ikinci sırada yer alırken, üçüncü sıradaki şirket isminin açıklanmamasını istedi.

Listeye 86 yeni şirket girdi

İSO araştırmasına göre, İSO İkinci 500 listesine 2015 yılında 86 yeni firma girdi. Bunlardan 24'ünü İSO Birinci 500'den İSO İkinci 500'e düşen sanayi kuruluşları oluşturuyor. Listeye İSO 1.000 dışından giren yeni firma sayısı ise 62 oldu.

İSO İkinci 500'de yer alan ilk 50 sanayi kuruluşu şöyle:

2015	2014	Kuruluş	Üretimden Satışlar (Net) (TL)
1	42	Emas Makina Sanayi A.Ş.	223.717.900
2	120	Or-Pa Pazarlama ve Tekstil Sanayi A.Ş.	223.667.994
3	+	Güçlü Fındık Gıda San. ve Tic. A.Ş.	223.170.845
4	-	Enka Süt ve Gıda Mamülleri San. ve Tic. A.Ş.	222.183.704
5	22	Çetinkaya Mensucat San. ve Tic. A.Ş.	221.942.187
6	20	Eruslu Tekstil San. ve Tic. A.Ş.	221.616.760
7	-	Çağ Çelik Demir ve Çelik Endüstri A.Ş.	221.133.979
8	-	Femaş Metal San. ve Tic. A.Ş.	221.035.410
9	61	Ekiciler Süt Gıda Tarım Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş.	220.244.962
10	28	Sıddık Kardeşler Haddecilik San. Tic. Ltd. Şti.	219.909.606
11	57	TYH Uluslararası Tekstil Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.	219.284.434
12	111	Ankara Un Sanayi A.Ş.	219.241.111
13	52	Altaş Yağ Su ve Tarım Ürünleri Gıda İnş. Otomotiv Nak. San. ve Tic. A.Ş.	218.811.343
14	16	Bekaert Kartepe Çelik Kord San. ve Tic. A.Ş.	217.985.324
15	49	Vezirköprü Orman Ürünleri ve Kağıt Sanayi A.Ş.	216.631.611
16	18	Santa Farma İlaç Sanayii A.Ş.	216.346.971
17	45	Mar Tüketim Maddeleri İhr. İth. San. ve Tic. A.Ş.	216.158.846
18	-	Buga Otis Asansör San. ve Tic. A.Ş.	216.133.360
19	79	Ve-Ge Hassas Kağıt ve Yapıştırıcı Bant San. ve Tic. A.Ş.	216.090.161
20	66	Continental Confectionery Company Gıda San. ve Tic. A.Ş.	215.558.378
21	-	Ünye Çimento San. ve Tic. A.Ş.	215.352.422
22	127	Mes Yağ ve Gıda San. ve Tic. A.Ş.	215.156.521
23	23	Yurtbay Seramik San. ve Tic. A.Ş.	215.089.536
24	112	ABC Deterjan San. ve Tic. A.Ş.	214.886.663
25	55	Demirer Kablo Tesisleri San. ve Tic. A.Ş.	213.434.560
26	89	Üniteks Tekstil ve Ticaret A.Ş.	213.400.941
27	-	Eksun Gıda Tarım San. ve Tic. A.Ş.	212.404.963
28	68	Ermaksan Makina San. ve Tic. A.Ş.	211.556.278
29	116	Akpa Alüminyum San. ve Tic. A.Ş.	211.495.324
30	44	İshakoğlu Gıda Nakliye ve İnşaat San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.	211.451.225
31	71	Sardunya Gıda Mutfak İşletmeleri Ticaret A.Ş.	211.389.406
32	+	Dardanel Önentaş Gıda Sanayi A.Ş.	210.810.364
33	83	Kıvanç Tekstil San. ve Tic. A.Ş.	210.757.586
34	-	Bekaert İzmit Çelik Kord San. ve Tic. A.Ş.	210.371.499
35	11	Bursa Çimento Fabrikası A.Ş.	208.763.971
36	14	Durum Gıda San. ve Tic. A.Ş.	208.546.870
37	63	ASAŞ Ambalaj Baskı San. ve Tic. A.Ş.	208.425.588
38	-	Demir Export A.Ş.	207.305.660
39	-	-	-
40	115	Kalibre Boru San. ve Tic. A.Ş.	206.829.586
41	-	Beyteks Tekstil San. ve Tic. A.Ş.	206.808.662
42	-	Unmaş Unlu Mamüller San. ve Tic. A.Ş.	206.540.130
43	98	Arma Filtre Sistemleri San. ve Tic. A.Ş.	206.239.153
44	32	Tat Nişasta İnşaat San. ve Tic. A.Ş.	206.151.777
45	35	Eskapet Pet Ürünleri Kimya Gıda Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti.	206.112.881
46	-	Öz-Ka Lastik ve Kauçuk San. Tic. A.Ş.	206.016.846
47	217	Ege Gübre Sanayi A.Ş.	205.916.305
48	48	Putzmeister Makine San. ve Tic. A.Ş.	205.813.540
49	74	Sapro Temizlik Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.	205.797.774
50	-	-	-