Türkiye-İran Van Forumu"

İran İslam Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Alireza Bikdeli, "İki ülke kapasiteleri seviyesinde işbirliği içinde olurlarsa uluslararası siyasette kesinlikle büyük bir rol oynayacaklardır. Sadece bölgemizi değil, uluslararası düzeni değiştirme imkanı bulacaklardır" dedi.

Van Valiliği, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA), İran Dışişleri Bakanlığı Politik ve Uluslararası Araştırma Merkezi (IPIS), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) ve Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) işbirliğiyle kent merkezindeki bir otelde düzenlenen Türkiye-İran Van Forumu başladı.

"Sektörel ve Finansal Derinleşme" ana temasıyla düzenlenen forumun açılış konuşmasını yapan Bikdeli, komşular arasındaki ilişkilerin, kalıcı kalkınmanın en önemli unsurlarından biri olduğunu söyledi.

İran ve Türkiye'nin benzersiz bir coğrafyada önemli komşular olduğunu ve dünyanın bütün bölgeleriyle ilişki içinde bulunduklarını belirten Bikdeli, şöyle devam etti:

"İki ülke Müslüman olup, geçmişe yönelik büyük bir kültüre sahipler. İki ülke kapasiteleri seviyesinde işbirliği içinde olurlarsa uluslararası siyasette kesinlikle büyük bir rol oynayacaklardır. Sadece bölgemizi değil, uluslararası düzeni değiştirme imkanı bulacaklardır. Bunun için kapsayıcı bir ilişki göstermek istiyoruz. İran ve Türkiye ilişkilerinde rekabete dayalı söylemler vardır. İki ülke arasındaki güvenin şekillenmesi ve derin işbirliğinin oluşması için gerekli güveni etkilemektedir bu söylem. Bir söylem türü de etkileşimdir. Türkiye'de AK Parti ile bu söylemi büyümek için büyük fırsat elde etti ama aynı zamanda küçük bir fidan gibi rekabet ve karşıtlık söylemlerinin altında kaldı."

Dış güçlerin yaptırımlarına rağmen iki ülke arasındaki ilişkilerde sürekli bir gelişmenin yaşandığını ve son zamanlarda bu ilişkinin kurumsallaştığını dile getiren Bikdeli, iki ülke haklarının son zamanlarda birbiriyle daha sıkı ilişkiler geliştirdiğini, binlerce İranlı firmanın Türkiye'de faaliyet gösterdiğini belirtti.

Bikdeli, turizm açısından da önemli gelişmelerin olduğunu 10 milyondan fazla İran vatandaşının Türkiye'yi yakından tanıdığını, İranlı öğrencilerin Türkiye'deki üniversitelerde eğitim gördüğünü vurgulayarak, şunları ifade etti:

"İran'ın Türkiye ekonomisindeki payı resmi rakamların çok daha ötesindedir. Bu gibi büyümeler devam ettikçe, Türk öğrencileri, şirketleri, iş adamları İran'a gittikleri takdirde halkların arasındaki bağlantı tam anlamıyla kurulacaktır ve etkileşim için gerekli altyapı oluşacaktır. İki ülke arasındaki ilişkiler yetkililerin dostane ilişkileri ve çeşitli resmi yapılar oluşturarak, komisyonlar kurularak daha iyi noktaya ulaştı. Ön görülen 30 milyar dolarlık rakama ulaşmak için etkileşim ve iş birliğini güçlendirmek, her alanda ve savunma sanayisindeki ilişkilerimizi güçlendirmemiz gerekiyor. İran'da, Türkiye ile işbirliği için oy birliği mevcuttur. Türkiye ile bölgemizde ortak bir geleceğe sahibiz."

"Önümüzde 30 milyar dolarlık hedef var"

Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerin çok önemli olduğunu ve son zamanlarda bu ilişkilerin geliştirildiğini anımsatan Van Valisi Aydın Nezih Doğan da bu nedenle düzenledikleri iş birliği toplantıların son olmayacağını ve bundan sonra da farklı şekillerde devam edeceğini kaydetti.

Herkesin fikirlerini açık bir dille ifade etmesini sağlamak amacıyla sivil toplum örgütlerinin katılımıyla oturumlar halinde bir toplantı yapmayı uygun gördüklerini anlatan Doğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İran'la Türkiye arasında 30 milyar dolarlık bir ticaret hacmi hedefimiz var. Bu hedefe ulaşmak için küçük sorunların ortadan kaldırılması gerekiyor. Ekonomik gelişmişliğin devam ettirilmesi için küçük sorunların bu toplantıda ortaya konularak neticelendirileceğine inanıyorum. Sınır ticaretini yeterince değerlendiremiyoruz. Ticaretin geliştirilmesi konusunda bazı çalışmalarımız var. Umuyoruz ki bu çalışmalarımızdan ileri ki dönemlerde olumlu neticeler alacağız."

Toplantının düzenlenmesi için çok büyük emeklerin verildiğini ve titiz bir çalışmanın yürütüldüğünü anımsatan Doğan, toplantıdan çıkacak sonuçların iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesine büyük katkı sağlamasını diledi.

"Sömürgeci devletler tarafından belirlenmeyen tek sınırımız İran sınırıdır"

AK Parti Van Milletvekili Mustafa Bilici ise Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için 2015 yılı sonunda 30 milyar dolarlık bir hedefin ortaya konulduğunu ve buna ulaşmak için gerekli çalışmaların yürütüldüğünü dile getirdi.

Yakın bölgedeki sınırlarda önemli sıkıntıların yaşandığını, bölgede iki büyük güç olan Türkiye ile İran'ın dostluğunun buraya huzur getireceğini aktaran Bilici, şöyle konuştu:

"Sömürgeci devletler tarafından belirlenmeyen tek sınırımız Türkiye-İran sınırıdır. Uzun yıllara dayanan bir dostluğumuz var. Van tarih boyunca Türkiye İran arasında ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerde kilit rol oynamıştır. Van'ın İran'la toplam 290 kilometre sınırı var. Buna rağmen Van'ın Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerindeki pastadan hak ettiği payı alamadığı kanısındayız. Bu avantajlardan yararlanabilmek için bazı çalışmalar yaptık ancak ekonominin gelişmesi için bazı talepler var. Öncelikle Van'da İran konsolosluğunun açılması konusu var. Diğer taleplerimiz de var ve bu taleplerin yerine getirilmesi için gerekli girişimler yapılıyor."

Toplantıda, Hoy Şehri Valisi Hoseyin Seivaniasl, YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva ve TASAM Başkan Yardımcısı Murat Bilhan da Türkiye-İran ilişkileri hakkında konuştu.

İki gün sürecek olan Türkiye-İran Van Forumu, açılış konuşmalarının ardından oturumlarla devam etti. - Van

Kaynak: AA / Yerel