TÜM KATEGORİLER
Rusya ve İran Arasındaki S-300 Sorunu Devam Ediyor
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun Tahran'a düzenlediği resmi ziyaret Rusya'ya İran'la ilişkilerindeki pozisyonunu yenileme fırsatı sundu.
ABDOLSALAM SALİMİPOOR- Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun İran'ın başkenti Tahran'a düzenlediği resmi ziyaret Rusya'ya, İran'la ilişkilerindeki pozisyonunu yenileme fırsatı sundu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un geçen ay ABD'nin Rusya'ya karşı Ukrayna krizinden dolayı uyguladığı yaptırımlara işaret ederek, "ABD'nin yaptırımları arttırmasının, iki ülke arasında İran'ın nükleer programı ve Suriye krizi konusunda sürdürülen işbirliğine darbe vuracağı" şeklindeki açıklaması, İran basınında "Rusya'nın İran'ı Batı'ya karşı bir koz olarak kullandığı" şeklinde yorumlanmıştı.
İran basınındaki haberlerin ardından dikkat çekici bir biçimde Rusya, önce Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov'u daha sonra ise Savunma Bakanı Sergey Şoygu'yu İran'a gönderdi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun İran'ın başkenti Tahran'a düzenlediği resmi ziyaret Rusya'ya İran'la ilişkilerindeki pozisyonunu yenileme fırsatı sundu.
İran ve Rus savunma bakanlarının bir araya gelmesi sonrası iki ülke arasında, askeri işbirliğinin artırılması yönünde anlaşmalar imzalandı. Anlaşmalar, terörizmle mücadelede daha fazla işbirliği, iki ülke donanmalarının birbirlerinin limanlarını kullanabilmesi ve eğitim amaçlı askeri personel değişimi gibi önemli askeri konuları kapsıyor.
Dehkan ile Şoygu'nun görüşmesinden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında Rus Bakan Şoygu, " İran'la uzun vadeli ve çok yönlü askeri ilişkiler kurmak istiyoruz" diyerek, Rusya'nın Batı'nın yaptırımlarına karşı İran ile daha sıkı ilişkiler geliştireceğinin de işaretini verdi.
Dehkan ise, "ABD'nin Suriye ve bölgedeki emellerine karşı Rusya ile birlikte mücadele ettiklerini ifade ederek, "İran ve Rusya, ABD'nin yayılmacı ve müdahaleci politikalarını, işbirliği ve stratejik potansiyellerini kullanarak engelleme kapasitesine sahip" ifadelerini kullandı.
Tahran'daki görüşmelerde en çok merak edilen konu, İran'ın 2007'de Rusya'dan satın aldığı ancak halen teslim edilmeyen S-300 hava savunma sistemlerinin teslimiyle ilgili adım atılıp atılmaması konusuydu.
Düzenlenen basın toplantısında ne Dehkan ne de Şoygu tarafından S-300'lerin İran'a teslimi konusunda bir açıklama yapılmadı.
Buna rağmen İran resmi ajansı IRNA başta olmak üzere İran haber ajanslarında, varılan anlaşma sonucunda, S-300 sistemlerinin tesliminin önündeki engellerin ortadan kaldırılacağına ilişkin de anlaşma sağlandığı haberleri yer aldı.
Bunun ardından RIA Novosti Haber Ajansı'na göre, Rusya ordusu generallerinden ve Rusya Jeopolitik Konular Akademisi Başkanı Leonid İvashov da, Tahran'da imzalanan anlaşmayla, İran'a S-300'lerin tesliminin kolaylaştığını ifade ederek, "Muhtemelen S-300 veya S-400'leri onlara vereceğiz" dedi.
Moskova'da dün yıllık basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Lavrov'a sorulan ilk sorulardan biri S-300'lerle ilgiliydi. Lavrov, "Rusya ve İran savunma bakanlarının dünkü görüşmelerinde S-300 teslimatının gündeme geldiğine dair bir bilgi almadım. Bu konu, iki ilişkilerimiz çerçevesinde değerlendirilecektir" diye konuşarak, İran ajanslarında yer alan haberleri doğrulamadı.
Lavrov'un açıklamasıyla, İran ve Rusya arasındaki S-300 sorununun iki ülke ilişkilerindeki kilit öneminin yanı sıra Rusya'nın, ABD ve İsrail ile ilişkilerindeki önemini bir süre daha koruyacağı görünüyor. ABD ve İsrail, Rusya'nın İran'a S-300 satmasına şiddetle karşı çıkıyor.
Rusya ve İran arasında 2007'de imzalanan 800 milyon dolarlık S-300 anlaşması, 2010'da Dmitry Medvedev döneminde, Batı'nın Rusya'ya baskıları ve İran'a nükleer programı nedeniyle uygulanan Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımları üzerine askıya alınmıştı. Bunun üzerine İran Savunma Bakanlığı ve Uzay Endüstri Kurumu, Rusya silah ihraç şirketi Rosoboronexport aleyhine Cenevre Tahkim Mahkemesi'nde Nisan 2011'de 4 milyar dolarlık dava açtı.
Dava üzerine Rusya, İran'a uzun menzilli S-300 sistemleri yerine orta menzilli 'TOR' sistemlerini önermiş, ancak Tahran tarafından kabul görmemişti. Tahkim'deki dava hala devam ediyor.
Uçak ve balistik füzelere karşı etkili olan S-300 füzeleri, dünyanın en gelişmiş hava savunma sistemlerinden biri olarak biliniyor. Aynı anda 100 hedefi takip edip 12 hedefe kilitlenme yeteneğine sahip S-300 radarları, mobil halde taşınabiliyor ve 5 dakika gibi kısa bir zamanda atışa hazır hale getirilebiliyor. S-300'ün kullandığı füzeler kapalı ortamda dış etkilerden korunaklı ve servis süresince bakım gerektirmiyor. S-300'ün bir üst modeli S-400 de (NATO isimlendirmesi SA-21) Rusya'da 2004 yılında hizmete girmişti.
Askeri uzmanlar, İsrail ve ABD tarafından nükleer tesislerine askeri müdahaleyle tehdit edilen İran'ın, bu sistemleri edinmesi halinde muhtemel bir ABD ve İsrail saldırısına karşı stratejik hedefleri şemsiye altına alıp koruyabileceğini belirtiyor. - Tahran
