Polikistik over sendromu kısırlık nedeni midir?

"Polikistik Over Sendromu, genellikle hanımlarda adet düzensizliği, tüylenmede artış ve obezite ile seyreder. Gerçek neden bilinmemekle beraber, aylık düzende bozulma da görülür. Polikistik adı aslında talihsiz bir benzetmedir. Çünkü kadınlar, yumurtalıklarında çok sayıda kist olduğunu düşünürler. Oysa burada kastedilen çok sayıda kist değil, çok sayıda yumurta olduğudur. Yaklaşık on kadında bir gözükür ve çocuk sahibi olmayı planlayan genç ailelerde problem yaratabilir. Erken tanı, erken yaklaşım ileri yaşlarda diyabet ve kalp hastalığı gibi diğer bazı gelişmeleri de önleyecektir."

En yaygın belirtileri nelerdir?

"Adet düzensizlikleri en sık rastlanan belirtilerindendir. Düzensizlikten kastedilen, 35 günden geç gelen adetlerdir. Bu durum buluğ çağında ilk adetin görülmesiyle ortaya çıkabileceği gibi, çok daha sonraları kilo alımıyla beraber de görülebilir. Yüz, göğüs, karın, sırt, üst bacak ve kolda kıllanmada artış (hirsutism), sivilcelenme ve erkek tipi saç dökülmesi görülebilir. Fakat polikistik yumurtalığı olan tüm hanımlarda bütün bu bulguların olması şart değildir. Büyümüş yumurtalıklar ve çok sayıda yumurta ancak, çoklu yumurtalar her zaman polikistik over sendromu demek değildir. Adet ve yumurtlama düzensizliklerine sebep olduğundan, infertiliteye yani kısırlığa da yol açabilir. Polikistik over sendromlu kadınların yaklaşık yarısında kilo almaya yatkınlık vardır. Yağlanma özellikle bel, karın ve göğüs bölgesindedir. İnsüline direnç gelişmesinden dolayı diyabete de yatkınlık oluşur. Nadir de olsa boyun, koltukaltı, genital bölge, meme altında veya ense üzerinde bulunan koyu renkli, kadifemsi cilt lekeleri görülür. Tüm bu belirtilerin dışında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, yüksek düzeyde C reaktif protein, karaciğer hasarı ve uyku apnesine rastlanabilir."

Neden polikistik olunur?

"Her şeyden önce polikistik olunmaz, polikistik doğulur. Bu yumurtalık yapısı doğumdan itibaren sizinledir. Buluğdan itibaren fonksiyon görmeye başlayınca farkına varılır. Ne yazık ki polikistik over sendromunu tanımlamak için özel bir test bulunmamaktadır. Tanı genellikle birkaç bulgunun bir arada olması ve olası diğer tanıların ekarte edilmesi ile konur. Bu yüzden bazen hastalar değişik doktorlardan değişik tanılar da duyabilir. Bunun dışında kan testleri LH, FSH, 17-hidroksi progesteron, prolaktin, TSH, testosteron, DHEA sülfat, açlık kan şekeri, kolesterol ve trigliserid düzeyleri ölçülür. Büyümüş yumurtalık boyutları ve yumurtaların 'inci kolye' şeklinde dizilişini teşhis etmek için ultrason uygulanır."

Nasıl tedavi edilir?

"Polikistik over sendromu bir hastalık değil, vücudun yapısal bir farklılığıdır. Bu yüzden belli bir süre ilaç kullanmakla, tamamen ortadan kalkması beklenmemelidir. Tedavide infertilite, hirsutismus, akne ya da şişmanlık gibi hangi ana sorun öne çıkıyorsa onun üzerinde durulur. Fakat uygulanan tedavinin kesilmesi ile yine eski bulguların geri döneceği unutulmamalıdır. Tedavide adet düzenleyici ilaçlar kullandırılır. Diyabet için özel ilaçlar kullanılır. Uzun süreli ilaç kullanmak istenmeyen durumlarda, laparoskopi adı verilen bir operasyon ile yumurtalıklardaki yumurtaların bir bölümü imha edilir. Böylelikle normale inen yumurta sayısının, daha normal bir hormonal ortam oluşturduğu ve yumurtlamayı kolaylaştırdığı düşünülmektedir."

Gebe kalmak için tedavi edilmeli

"Bebek isteyen kadınlarda, yumurtlamayı tetiklemek için tedavi gerekebilir. Yumurtanın ultrason ile takibi ve çatlatma iğnesinin yapılması gebelik şansını artıracaktır. Hap ile cevap alınamayan olgularda iğne ile yumurta büyütme tedavisi uygulanabilir. Sadece yumurta büyütme tedavisinin yeterli olmadığı hanımlarda aşılama veya tüp bebek tedavilerine geçilebilir. Sadece yumurtlatma tedavisinin yetmediği hanımlarda, aşılama, tüp bebek tedavilerine geçilebilir."

Beslenme ve egzersiz de çok önemli

Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Gurur Polat"Diyette lif oranı yüksek kompleks karbonhidratlar seçilmelidir. Lifli gıdalar daha yavaş sindirilir ve kan şekeri daha yavaş yükselir. Bu bilgi genelde her kadın tarafından bilinmekle beraber, hangi besinlerin liften zengin olduğu pek bilinmez. Bulgur, tam tahıllı ekmek, tam buğday makarna, arpa, kahverengi pirinç ve kuru fasulye bu grup içinde sayılabilir. Aşırı meyve suyu, çerezler, kek, şeker, dondurma gibi basit karbonhidratlar ise sınırlandırılmalıdır. Egzersiz düşük kan şekeri seviyesi sağlamada yardımcı olur. İnsülin rezistansını azaltır. Sonuç olarak polikistik over sendromu bir hastalık değil, vücudun yapısal bir durumudur. Bu yüzden belli bir tedaviden söz etmek mümkün değildir. Hangi sorun öne çıkıyorsa onun üzerine gidilerek tedavi edilir."

#GururPolat #PolikistikOver #Kısırlık #AdetDüzensizliği #Tüylenme #KadınDoğum