TÜM KATEGORİLER
Nobel Ödülü Getiren Çalışma
Nobel 2013 Ekonomi Ödülü, birçok finansal balonu önceden öngören Shiller ile piyasalarda balon oluşmasının mümkün olmadığını savunan zıt görüşlerin çarpışmasından ortaya çıktı.
Etkin piyasalar teorisinin günümüzdeki en büyük temsilcisi Prof. Eugene Fama, finansal piyasaların eldeki tüm bilgiye sahip olduğunu ve bunun fiyatlara yansıdığını, herkesin bildiği bir haberin de yatırımcılara ilave getiri sağlamayacağını ileri sürüyor. Shiller'in başı çektiği "Davranışsal Ekonomi" ise kişilerin her zaman rasyonel davranmadığını, bilgiyi algılama biçiminin kişilerin karakterlerine göre değişebileceğini savunuyor. İşte Nobel'e konu olan çalışma da böyle bir istisnayı istatistiksel yöntemlerle açıklıyor. Çalışmada hisse senedi ya da tahvil fiyatlarının birkaç gün ya da haftalık periyotlarla tahmin edilemeyeceğini ama süre 5 yıla kadar uzatıldığında bunun mümkün olduğu hipotezine dayanıyor. Şaşırtıcı ve çelişkili gibi görünen bu durum, Robert J. Shiller, Eugene.Fama, Lars Peter Hansen'den oluşan üç ekonomistin 2013 yılındaki Nobel ödülüne uzanan hikâyesinin de başlangıcı oluyor.
Krizi öngördü
İnsan davranışlarının finansal piyasalara olan etkilerini en etkili şekilde anlatan ekonomistlerden biri olan Prof. Robert J. Shiller, finansal piyasalar ve özellikle emlak piyasası üzerine akademik çalışmalar yapıyor. Robert Shiller, daha önce yaptığı çalışmalar ile ABD'de gayrimenkul fiyatlarının 2000-2006 yılları arasında iki katına çıktığını tespit etti. Kriz sonrasında fiyatların %35'e varan oranda düşüş göstermesi ve uzun süre toparlanamaması ile Shiller'in akademik çalışmaları piyasa tarafından da doğrulandı.
Yatırımcı da insan!..
Davranışsal finansın önemli akademik temsilcilerinden biri olan Shiller, yatırımcıların irrasyonel kararlar verebildiklerini, bunun da hisse senedi ve gayrimenkuller başta olmak üzere birçok varlık fiyatında şişmeye ve hatta balona yol açtığını birçok makalesinde dile getiriyor. Piyasa oyuncularının rasyonel hareket ettiğini kabul eden klasik iktisatçıların tersine davranışsal finans ekolü; aşırı tepki, yetersiz tepki, kendine pay çıkarma gibi davranışsal hareketler ile yatırımcıların irrasyonel davranışlar gösterebildiği öngörüsü ile hareket ediyor. Shiller'in 2013 Nobel Ekonomi Ödülü'nü birlikte kazandığı diğer iki akademisyenden biri olan Eugene Fama'nın, kendisinin tam aksine rasyonel piyasalar savunucusu olması ise ünlü akademisyenin aynı zamanda iyi bir takım oyuncusu olduğunu gösteriyor.
Sorun değil, çözüm odaklı
Shiller'in George Akerlof ile birlikte hazırladığı New York Times'ın en çok satanlar listesinde yer alan "Animal Spirits: How Human Psychology Drives the Economy, and Why It Matters for Global Capitalism" kitabı finansal balonların ne kadar tehlikeli olabileceğini ve gelecekte oluşabilecek bu tür finansal krizlerden nasıl kaçınılabileceğini anlatıyor. Shiller 2008 krizi sonrasını değerlendirdiği "Finance and the Good Society" adlı kitabında ise finans sektörünü yeniden değerlendiriyor. Kriz ile birlikte finans sektörünün içine düştüğü kötü durumu kabul eden Shiller, finans sektörünü kınamak yerine çözüm olarak; sektörü toplum üzerinde bir parazit olmaktan kurtarmayı ve onu toplumun refahı için hizmet eder hale getirmeyi öneriyor.
