Haberler

Islah Partisi Yemen'deki İran Etkisinden Rahatsız

Güncelleme:

MUSTAFA MELİH AHISHALI - Yemen Islah Partisi Dış İlişkiler Komisyonu üyesi Dr. Muhammed Humeykani, " İran, Yemen'deki halk devrimini Husiler aracılığıyla kendi lehine çevirdi" dedi.

AA muhabirine konuşan Humeykani İran'ın yakın zamana kadar Yemen'deki Husilere desteğini açıklamamış olmasına değinerek bu stratejinin 90'lı yıllardan beri sürdüğüne dikkati çekti.

2001 Yemen devrimi esnasında Sahra Hastanesi Başhekimi Humeydani, ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 3'ünü oluşturan Husilerin İran'ın uzun yıllar süren desteğiyle yönetimi ele geçirdiklerini söyledi.

- İran'ın kültür ihracı

İran'ın 90'lı yıllardan itibaren Husilere kültürel destek verdiğini belirten Humeykani, "Husi gençler, 90'lı yıllardan itibaren İran'a Caferi mezhebi eğitimi için götürüldüler. Hali hazırda İran'da 6 bin Husi genç olduğu tahmin ediliyor" ifadelerini kullandı.

Husilerin yönetim kurulu üyesi Ali el-İmad'ın kardeşi İsam el-İmad da 1994 yıllarında İran'a götürülen Husilerden biri olduğunu dile getiren Humeykani, "İsam el-İmad, Irak'tan Yemen'deki Zeydilere Şii tebliği yapan bir televizyon kanalında Ayetullah unvanıyla propaganda yapıyor. El-Mesire televizyon kanalı da Lübnan'da İran yanlısı El-Menar televizyon binasından Husilere yönelik yayın yapıyor" şeklinde konuştu.

-Yemen siyasetinde gizli Ehl-i Beyt Cemiyeti

Husiler'in 90'lı yıllarda 'On Bin Kişi İngilizce Konuşuyor' adı altında bir program başlattıklarını, İran'ın desteklediği bu programla bir çok Husi gence İngilizce öğretildiğini belirten Humeykani, "Bu gençler daha sonra dışişleri bakanlığı, büyükelçilikler gibi bir çok devlet kurumunun yanı sıra, gazeteler ve TV kanallarına da girdiler. Bu vesileyle Yemen'de ABD ile en güçlü irtibatı Husiler kurmuş oldu" ifadelerini kullandı.

Humeykani sözlerine şöyle devam etti:

"1962'de İmam Yahya'nın oğlu yenilince bunu kabul etmediler. Bu savaş 1967 yılına kadar devam etti. Bu tarihlerde Mısır ve Suudi Arabistan devreye girdi. Mısır Güney Yemen cumhuriyetini, topraklarına yakın bir coğrafyada cumhuriyet rejiminin kurulmasını istemeyen Suudi Arabistan da bölgesindeki krallıkları destekleme adına ülkenin kuzeyindeki bugünkü Husilerin dedelerini destekliyordu. Bu savaşta Mısır ordusundan 3 bin 400 kişinin öldüğü biliniyor. Savaşın uzaması neticesinde uzlaşmaya gidildi. Haraz Anlaşması yapıldı. Bu anlaşmaya göre Kuzey Yemen'i yöneten "İmam" çekilecek, imamın taraftarları devlet kademelerinde yer alacaktı. Bu anlaşma Husilerin devletin içişleri bakanlığı ve emniyet güçleri gibi önemli kademelerinde yer almalarına fırsat verdi. İran, yönetimdeki bu kişilerle devletler arası ilişkiler adı altında irtibat kurmaya başladı. Yine İran'ın yönlendirmesiyle bu kişiler 'Ehli Beyt Cemiyeti' kurdu. O günlerde cemiyet gizliydi. Meğer bu günler için hazırlık yapıyorlarmış."

-Suudi Arabistan'a karşı İran

Çeşitli yönetim kademelerindeki bu kişilerin dönemin Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'e İran'la ilişkiler kurmasının Yemen'i Suudi Arabistan'a karşı güçlendireceğini telkin ettiklerini belirten Humeykani, "Abdullah Salih, İran'ın ülkesindeki girişimlerini fark ettiğinde iş işten geçmişti" dedi.

-"İran Hastanesi"

Humeykani, "İran Sana'da bir hastane kurdu. İran Hastanesi'nin Yemen halkına yardım olsun diye kurulduğu düşünülüyordu. Daha sonraları, İran'dan gelen doktorların Husilere silah eğitimi vermek için gelen devrim muhafızları olduğu anlaşıldı" ifadelerini kullandı.

Rejimin tehlikeye girdiğini gören Abdullah Salih'in Husilere karşı 2004 yılında savaş açtığını dile getiren Humeykani, "Abdullah Salih, Husilerle savaşıyor fakat onları tamamen etkisiz hale getirmek istemiyordu. Husileri Suudi Arabistan'a karşı bir koz olarak kullanmayı planlıyordu. Husilerle devlet arasında 2004 ile 2009 yılı arasındaki altı savaşta gayri resmi rakamlara göre yaklaşık 10 bin asker ve 6 bin Husi hayatını kaybetti" şeklinde konuştu.

-İran'dan silah gemisi

Husilerin silahları nereden bulduklarına ilişkin Humeydani şunları söyledi:

"Yemen'de silah sahibi olmak serbesttir. İranlı iş adamları Yemen'e getirdikleri ürünleri Husilere teslim ediyorlar, onlar da bu malları satıyor ev silah alıyorlardı. Salih'e kaçak veya resmi silah getiren Ortadoğunun en büyük silah tüccarlarından Yemenli Faris Menna, son zamanlarda Husilere yüklü miktarda silah getirmeye başladı. Silahları önce Eritre veya Cibuti'ye getiriyor, silahlar oradan Husilere kaçak taşınıyordu. Salih, bunu farkedince Menna'yı göz altına aldırarak hapse attırdı. 2011 yılındaki devrimde Husiler Menna'yı hapishaneden kaçırdılar. Daha sonra Menna, Husilerin merkezi Saada'ya belediye başkanı oldu. 2013'de İran'ın Husiler'e teslim edilmek üzere bir gemi dolusu silah gönderdiği tesbit edildi. Cihan-1 isimli gemide 40 ton ağırlığında patlayıcı ve karadan havaya füzeler bulunuyordu. Abdullah Salih'den sonra göreve gelen Abdurrabbu Mansur Hadi, gemideki silah miktarı hakkında kamuoyuna "Bu silahlar tüm Yemen'i yok etmeye yeter" ifadelerini kullanmıştı. Şu anda ordunun silahlarıyla birlikte bu silahlarda Husilerin eline geçti. ve sonuçta Yemen'deki halk devrimini Husiler aracılığıyla kendi lehine çevirdi"

Uzun süredir siyasi krizin yaşandığı Yemen'de hükümet ve Cumhurbaşkanı Hadi'nin Ocak ayında istifa ettiğini açıklamasının ardından Husiler, 6 Şubat'ta meclisi feshetmişti. Husilerin siyasete silahlı müdahalesi ülkedeki siyasi kesimler tarafından "Darbe" olarak nitelendirilmişti.

İran'ın dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti de daha önce İran'ın Yemen'deki Husilere desteğini, "İran, Yemen'deki Husi-Ensarullah hareketini haklı mücadelesinden dolayı desteklemektedir" sözleriyle dile getirmişti.

-Husiler ve Islah Partisi

Merkezleri Yemen'in kuzeyinde bulunan Sa'da kentinde bulunan Husilerin lideri Hüseyin Bedreddin el-Husi'nin bağlılarını, Ensarullah Hareketi adı altında silahlı siyasal bir örgüte dönüştürmesi ve bu süreçte örgütün ideolojik yapısının Zeydilik'ten İran'ın resmi mezhebi olan 12 İmamcı Şiiliğe (Caferilik) evrilmesi Yemen kamuoyunda Husiler hakkında soru işaretlerine yol açıyor.

Yemen yönetimi, Husileri İran'dan maddi destek almakla suçluyor. Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, İran'ın Yemen'in içişlerine karıştığı, 2012 yılında da Sana'da İran adına çalışan hücrelere baskın düzenlendiğini dile getirmişti.

Eski Yemen Dışişleri Bakanı Ebu Bekr el-Kurbi de 13 Aralık 2009'da İran'ı Husilere olan desteğini çekmeye çağırmıştı.

Ensarullah'ın Suriye'deki Esed rejimine destek gösterileri düzenlemesi de Yemen'deki diğer siyasi parti ve sivil toplum kuruluşlarının tepkisi çekiyor.

Husi Ensarullah hareketinin Yemen'in en büyük İslami partisi olan İhvan'ın siyasi kanadı Islah Partisi'ni hedef alan silahlı saldırıları da ülkedeki gerilimi arttırıyor.

-"Husiler Zeydi değil"

Yemen'in en büyük Zeydi otoritesi şeklinde anılan İmam Kadı Muhammed İsmail el-Amrani'nin yanısıra İmam Maciduddin el-Mueydi, Muhammed el-Mansur, ve Dr. Murtaza Mahatvari, Muhammed Abdulazim el-Husi gibi Zeydi otoritelerin "gayrimeşru" ilan ettiği Husi Ensarullah hareketi Yemen Alimler Birliği tarafından da "fitne çıkarmak" ile itham edilmişti.

Kaynak: AA / Güncel

Amerika Birleşik Devletleri Suudi Arabistan Yemen İran Politika Güncel Haberler

Bakmadan Geçme

Cemil Akkoçak kimdir? Zafer Partisi Hatay- Antakya Belediye Başkan adayı Cemil Akkoçak kaç yaşında, nereli? Osman Yılmaz kimdir? Zafer Partisi Hatay- Altınözü Belediye Başkan adayı Osman Yılmaz kaç yaşında, nereli? Melis Yıldız Akın kimdir? Zafer Partisi Hakkari- Merkez Belediye Başkan adayı Melis Yıldız Akın kaç yaşında, nereli? Tulin Yüksel kimdir? Zafer Partisi Hakkari- Derecik Belediye Başkan adayı Tulin Yüksel kaç yaşında, nereli? İSTANBUL SEÇİM ANKETİ! İmamoğlu mu Kurum mu? İstanbul seçimlerinde kim önde? Dilan Polat, Nez Demir olayı! Dilan Polat, Nez Demir'i affetti mi? Duruşmada neden ağladılar? Çocuklar Duymasın'ın Duygu'su, Hayal Garip eski sevgilisinden şiddet mi gördü? Hayal Garip ne söyledi? Survivor Aysu Keskin kimdir? Aysu Keskin kaç yaşında, nereli? Berat Kandili ne zaman 2024? Berat Gecesi hani güne denk geliyor? Berat Kandili'nde oruç tutulur mu, hangi ibadetler yapılır? Mesut Turan kimdir? Zafer Partisi Hakkari- Çukurca Belediye Başkan adayı Mesut Turan kaç yaşında, nereli? Emekliye zam var mı? Emekliye zam yapılacak mı? Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakan Şimşek üzerinden emeklilere mesaj verdi! ZİRAAT BANKASI EMEKLİ PROMOSON ÖDEMESİ NE KADAR 2024? Ziraat Bankası, emekli promosyon ödemesi kaç TL oldu? 2024 YEREL SEÇİM OY KULLANMA SAATLERİ! 31 Mart oy kullanma saati ne zaman başlıyor, ne zaman bitiyor? Emeklilere promosyon ödemesi ne zaman yapılacak? Başvuru nereden yapılır? E- Devlet başvuru ekranı! Promosyon ödeme başvurusu nereden yapılır? Promosyon ödeme başvurusu nasıl yapılır?
500
Yazılan yorumlar hiçbir şekilde Haberler.com’un görüş ve düşüncelerini yansıtmamaktadır. Yorumlar, yazan kişiyi bağlayıcı niteliktedir.
title