İnsanlık Dramı Hocalı Zorlu Center de anıldı.

Gösterim, 1992'de gerçekleşen ve Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki Dağlık-Karabağ anlaşmazlığının en kötü vahşeti olan ve 106 kadın, 63 çocuk ve 70 yaşlı olmak üzere toplam 613 Azerbaycanlı sivilin hayatına mal olan Hocalı Katliamı'nın kurbanları anısına düzenlendi. Gecede ayrıca Hocalı: Bir Savaş Suçuna Tanıklık, Ermenistan Sanık Sandalyesinde adlı kitabın tanıtımı yapıldı.

Geceye Gülşen Tuncer, Tolga Savacı, Nermin Bezmen, Şamil Ayrım, Omar Syed, Emre Erdem, Cem Engin, Hakan Irgıt gibi sanat ve iş dünyasının ünlü isimleri katıldı.

200'den fazla üst düzey katılımcının olduğu gecede konuşan Avrupa Azerbaycan Topluluğu (The European Azerbaijan Society-TEAS) İstanbul Temsilcisi Rena Rzaeva, "23 Şubat gününde Hocalı dramının 23. yıldönümünü anmak için toplandık. TEAS, Haydar Aliyev Vakfı'nın Başkan Yardımcısı Sayın Leyla Aliyeva tarafından başlatılmış uluslararası bilinçlendirme kampanyası Hocalı İçin Adalet (Justice for Khojaly-JFK) kapsamında bu etkinlikleri yapmaktan onur duymaktadır. 8 Mayıs 2008 tarihinde başlatılan Hocalı İçin Adalet kampanyası, bölgedeki adaletin geri kazanılması için gelen uluslararası desteğin yoğunluğu sayesinde bu denli hızlı büyüdü. Bu yoğun destek, Avrupa, Amerika, Asya ve Afrika'daki 100'den fazla ülkede gerçekleşen etkinliklerde, bireyler, uluslararası organizasyonlar ve devletler tarafından gösterilerek tüm dünyada Hocalı için adalet mesajının vurgusu yapıldı. TEAS da Hocalı İçin Adalet kampanyası kapsamında Londra, Paris, Strazburg, Brüksel, Berlin, Bern, Dublin, İstanbul, Ankara, Roma, Lüksemburg ve Vilnius'da etkinlikler düzenlemektedir," şeklinde konuştu.

TEAS İstanbul Temsilcisi Rena Rzaeva, sözlerine şöyle devam etti, "Hepimiz biliyoruz ki uluslararası sınırlara saygı olmadan barış olamaz, ve barış olmadan gerçek adalet olamaz. Tarihin her zaman tartışmaya açık olduğu doğru, ancak 1992'de Hocalı'da olanlar, tüm dünyanın karşısında, hepimizin gözlerinin önünde gerçekleşti ve bu dramın acısı bugün hala devam ediyor. 1992 yılını, Şubat ayının o soğuk gecesini, 63 masum çocuğu, hayatları en korkunç ve acılı bir şekilde elinden alınan 613 canı hatırlayalım... Bugün sizlere gururla tanıttığımız kitap, canlı tanıkların gözünden Hocalı kasabasında o korkunç gecede olanlara ışık tutuyor. Umarım bu değerli kitap ve önemli belgesel sayesinde, Hocalı'ya adalet ve barış getirmeye birkaç adım daha yaklaşırız."

Gecede konuşan Hocalı: Bir Savaş Suçuna Tanıklık, Ermenistan Sanık Sandalyesinde adlı kitabın yazarlarından olan ve TEAS Bakü şubesinden katılan Ian Peart, "Hocalı'dan kurtulanlar ile röportaj yapabilmek adına Azerbaycan'da 10 yıl yaşadım. Hocalı'dan kurtulan bu cesur insanlarla konuşma şansı edindiğimde, anlayışım farklı boyutlara taşındı. İlk ağızdan duyulan bilgileri, canlı tanıkların anlattıklarını ve kayıtları incelediğimiz bu projeyi bir kitap haline getirdik; çünkü asıl amacımız Hocalı'da yaşananları istatistik olmaktan çıkarıp, bunların gerçek insanlara olduğunu gösterebilmekti. Kitabın birden çok dile çevirilmesinden çok mutluyuz. Kitabın Türkçe çevirisi için ise, Hocalı İçin Adalet kampanyasını başlatan Sayın Leyla Aliyeva'ya müteşekkiriz. Umarım kendisinin kitaptaki önsözünü ve canlı tanıklar ile uluslararası gözlemcilerin objektif görüşlerini okursunuz; ve ardından bu insanlara adalet verebilmek için ne yapabileceğinizi kendinize sorarsınız," dedi.

Azarbaycan'ın Türkiye Başkonsolosu Hasan Zeynalov, "Bugün burada 20. yüzyılın en kötü insanlık dramlarından birini, Hocalı Katliamı'nın 23. yıldönümünü anmak için buradayız. 23 yıl önce, 25-26 Şubat gecesinde, Sovyet güçlerinin 366. alayındaki görevlilerle birlikte silahlı Ermeni güçleri, Azerbaycan'ın Hocalı kasabasına, kasaba sakinleri uykudayken girdiler. Hocalı kasabası ile birlikte çocukları ve yaşlıları kapsayan 613 hayat da aniden harap oldu. Kaderleri hala belli olmayan yaklaşık 2000 kişi o gün rehin alındı. Ne yazık ki çifte standartlar yüzünden Hocalı dramı hala dünyada tam olarak tanınmıyor. Hocalı'da olanlar açıkça soykırımdır. Bugün Azerbaycan gelişmiş ve entegre olmuş bir ülkedir, bu gece de bunun açık bir örneğidir. Hocalı İçin Adalet kampanyası, Haydar Aliyev Vakfı'nın Başkan Yardımcısı Leyla Aliyeva tarafından hazırlanmış ve tanıtılmıştır. Bu uluslararası kampanya, önemli başarılar gerçekleştirmeye devam etmektedir," dedi.

Ermeniler tarafından rehin alınıp eşini kaybettikten sonra Hocalı dramından kurtulan cesur adam Valeh Hüseynov da, İstanbul'daki katılımcılarla acı hikayesini paylaştı. "Hocalı'daki o gecede, Ermenilerin kasabamızı bombalamasıyla, her yandan gelen sürekli saldırılara rağmen kaçmamız gerektiğini biliyorduk. Çocuklara acımadılar, kadınları dövdüler, yaşlılar bile Ermenilerin ellerinde acı çekti. Hepsini kendi gözlerimle gördüm, başı kesilen çocuklar ve canlı canlı yakılan insanları. Hepimiz çaresiz kaldık. Ben de Ermenilerin elinde işkence gördüm. Gitar çalan bir müzisyen olduğumu bildikleri için, bir daha gitar çalamayayım diye parmaklarımı kırdılar ve tırnaklarımı söktüler," dedi.

Ülke İçinde Yerinden Olmuş İnsan (Internally Displaced Persons-IDP) Valeh Hüseynov'un dokunaklı hikayesine de yer verilen bağımsız belgesel Sonsuz Koridor İstanbul'da ilk kez izleyicilerle buluştu. Litvanyalı gazeteci ve Hocalı dramının tanıklarından olan Richard Lapaitis, deneyimlerini paylaşmak ve hayatta kalanların hikayesini unutmamak adına bu belgeseli ortaya çıkardı. Hayatta kalanların, gözlerinin önünde sevdiklerinin öldürüldüğü anılarla nasıl başa çıktığını öğrenmek için insani bir istek duydu. Rus gazeteci Victoria Ivleva da, karmaşada 2 günlük bebeği ile karıştırıp kurtardığı bebeğin annesi Mehriban ile tekrar birleşti. Tüm bu hikayeler, topraklarına yapılan ani Ermeni saldırıyla hayatları mahvolmuş sıradan insanların hikayeleri. Aleksandras Brokas tarafından yönetilen Sonsuz Koridor'un yapımcılığı Emmy ödüllü Gerald Rafshoon tarafından üstlenildi ve seslendirmesi Akademi ödüllü Jeremy Irons tarafından yapıldı.

Çıkarılmış olan dört Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararına rağmen, Ermenistan Dağlık-Karabağ'ı ve onu çevreleyen yedi bölgeyi işgal etmeye devam ediyor. Şu anda, Azerbaycan topraklarının neredeyse yüzde 20'si işgal altında, ve 875,000 mülteci ve Ülke İçinde Yerinden Olmuş İnsan (Internally Displaced Persons-IDP) bulunuyor. Bu gece de, Hocalı mağdurlarına ve tek dilekleri eve dönmek olan Azerbaycanlılara adandı.

Belgesel, 24, 25 ve 25 Şubat tarihlerinde İstanbul'daki birçok sinemada da gösterilecek. Hocalı bilinçlendirme kampanyası dahilinde ücretsiz olarak yayınlanacak belgesel, tüm İstanbul'da billboardlarda tanıtılan dev bir kampanyanın parçası olarak halka ulaşacak.

Kaynak: Bültenler / Güncel