İllerin Ekonomik Performansı

Cihan Yıldırım - Eskişehir'deki sanayicilerin 1983 yılında yaptığı 66 milyon dolarlık ihracat, 2000 yılında 388 milyon dolara, 2009'da da 1,5 milyar dolara ulaşırken, son 5 yıllık süreçte 660 milyon dolarlık artış yaşandı.

AA muhabirinin Eskişehir Sanayi Odası (ESO) aldığı bilgiye göre, tarih boyunca önemli medeniyetlerin yerleşim ve ticaret merkezi olan Eskişehir, Türkiye'de sanayinin ilk kurulduğu ve geliştiği yerlerin başında geliyor. Cumhuriyet'in ilk yıllarında yapılan devlet yatırımlarıyla sanayide ön plana çıkan Eskişehir, 1990'lı yıllardan itibaren özel sektörün girişimleri ve yatırımları sonucu sanayi kenti olma yolunda önemli gelişmeler kaydetti.

Havacılık ve savunma sanayi, seramik ve dizel lokomotif motor üretimi alanlarında kümeleşme çalışmalarının yapıldığı Eskişehir, illerin gelişmişliği konusunda çalışmalar yapan Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu (URAK) tarafından gerçekleştirilen 'İllerarası Rekabetçilik Endeksi' çalışmasının 2008 ve 2009 yılı sonuçlarına göre 81 il arasında en rekabetçi 6. il. Yine Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi ile Deloitte Türkiye tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen ve 2009 yılında yayınlanan 'Türkiye İçin Bir Rekabet Endeksi' çalışmasında da 81 il arasında Eskişehir rekabet endeksi sıralamasına göre 5. sırada yer aldı.

Aynı araştırmanın alt başlığı olan insani sermaye gücü bakımından Eskişehir 2. sırada yer aldı. Eskişehir'in Türkiye'nin GSMH içindeki payı yüzde 1.2 olup, kentteki kişi başına düşen milli gelir de 2009 yılı verilerine göre 9 bin doların üstünde.

- HİZMET SEKTÖRÜ İLK SIRADA-

Coğrafi konumunun yarattığı avantajla Eskişehir, tarih boyunca Anadolu'nun batıya açılan kapısı oldu. Demir yolu ve kara yollarının kavşağında olması, tarımda ve sanayideki gelişmelerle yer altı kaynaklarının zenginliği, Eskişehir'i ekonomik sanayi ve ticaret bakımdan önemli bir merkez haline getirdi.

İl ekonomisinde sektörlerin payına bakıldığında yüzde 60 ile hizmetler sektörü ilk sırada yer alırken, bunu yüzde 30 ile sanayi sektörü ve yüzde 10 ile tarım sektörü izliyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı istatistiklerine göre, 1996 yılında 8 bin 646 iş yeri bulunan Eskişehir'de bu sayı 2009'da 10 bin 195'e çıktı. Aynı dönem içinde bu iş yerlerindeki çalışan sayısı da 60 bin 178'den 79 bine yükseldi.

TÜİK tarafından Aralık 2009'da açıklanan verilere göre, Eskişehir'de iş gücüne katılım oranı yüzde 44,8, istihdam ise yüzde 40,4. Eskişehir'deki işsizlik oranı aynı dönem için yüzde 9,9. Bu oran Türkiye ortalamasının altında yer alıyor.

- 580 SANAYİ KURULUŞUNUN TOPLAM CİROSU 5 MİLYAR DOLAR-

ESO üyesi 580 sanayi firmasının toplam ciroları 5 milyar dolar, çalışanların sayısı da 43 bin. 1983 yılında ESO'ya üye kuruluşların toplam ihracatları 66 milyon dolar düzeyindeyken, bu rakam 2000 yılında 388 milyon dolara 2009'da da 1,5 milyar dolara ulaştı. Son 5 yıllık süreçte de ihracat 660 milyon dolar artış gösterdi. Eskişehir'de 1980'li yılların başında ihracat yapan sanayi kuruluşu sayısı 25 civarındayken bu sayı 2009 yılında 109'a yükseldi.

ESO üyesi firmalar, ihracatlarının yüzde 70'ini başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere OECD ülkelerine gerçekleştiriyor.

Eskişehir'de üretimi gerçekleştirilen bazı ürünler, Türkiye çapında önemli pazar payına sahip mamuller. Uçak motoru imalatı, dizel lokomotif ile boraks üretiminde Eskişehir tüm Türkiye pazarının yüzde 100'ünü elinde bulunduruyor. Ayrıca dünyadaki bor yataklarının yüzde 60'ı da Eskişehir'de yer alıyor. Türkiye'deki buzdolabı üretiminin yüzde 60'ı ve soğutucu kompresörleri üretiminin yüzde 95'i Eskişehir'deki tesislerde gerçekleştiriliyor.

Eskişehir'deki sanayisi genelde yüksek katma değer yaratan birçok sektörlerde yer alıyor. Eskişehir'de faaliyet gösteren sanayi işletmelerinin il sanayisi içindeki paylarında da makine ve metal eşya sanayi yüzde 36 ile ilk sırada bulunuyor.

(CY-TAR-TLN) - ESKİŞEHİR

Haberler