Huzur İçin 5 Asırdır "Şah Bezeme" Yapıyorlar

Kars'ta Azeriler yeni evlenen çiftin huzurlu bir hayat sürmesi için 5 asırdır "şah bezeme" geleneğini yaşatıyor.

Kız ve erkek tarafının sağdıçları tarafından hazırlanan "şah"lar, düğün günü karşılıklı hediye ediliyor.

Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Adem Balkaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "şah bezeme" geleneğinin Orta Asya'dan günümüze kadar gelen beş yüz yıllık bir gelenek olduğunu belirtti.

Bölgede yaşayan halklardan özellikle Terekeme (Karapapak) ve Azerilerin düğünlerinde şah bezeme yapıldığını belirten Balkaya, kız ve erkek evlerinde ayrı ayrı hazırlanan "şah"ın 70 santimetre uzunluğunda dikdörtgen biçiminde ahşaptan yapıldığını, 7 veya 9 dal üzerinde balon, ayna, şeker, meyve, çikolata, bisküvi gibi kuruyemişlerin belli bir usule göre süslenerek hazırlandığını söyledi.

Balkaya, çok eski bir gelenek olarak çiftlerin daha mutlu, huzurlu ve uzun bir hayat sürdürmeleri için yapıldığını ifade ederek, şunları kaydetti:

"Şah, düğünlerde oğlan şahı ve kız şahı olmak üzere iki şah bezenir. Oğlan şahının masraflarını damadın sağdıcı, kız şahının masraflarını ise kız sağdıcı karşılar. Şah bezeme işini, bölgede bu konuda uzman olan bir kişi yapar. Kız şahı sade olmasına rağmen erkek şahı oldukça ihtişamlı ve görkemli süslenir. Kız şahı, kına gecesinin ertesinde kız sağdıcının evinden, sağdıcın erkek kardeşi ve yakınları tarafından yöresel müzik ve oyunlar eşliğinde alınarak damat sağdıcının bulunduğu kız evine getirilir. Sonra da şah üzerindeki meyve ve şekerlerin bir bölümü orada bulunanlara ikram edilirken, bir bölümünü de damat için ayırır."

Damat şahının daha şatafatlı bir törenle getirildiğini anlatan Balkaya, "Gelinin oğlan evine inmesinden sonra damat, sağdıç ve arkadaşları sağdıcın evine gider, orada eğlenirler. Bunun üzerine meşaleciler gündüzden hazırlanan meşaleleri yakarak yolun sağında ve solunda sıralanırlar. Yolun ortasında; önde davul-zurna, bunların arkasında şah ve şah bekçileri, damat ve sağdıç, korumalar olmak üzere şah alayı oluşturulur" dedi.

Balkaya, Sarıkamış Karaurgan bölgesinde de "bağ bezeme" adıyla damadın sağdıcının evindeki bir odanın içine çalılıklar koyarak üzerinin mevsimine göre meyvelerle süslendiğini hatırlatarak, gelin ve damadın yanı sıra evi ziyarete gelenlerin bu meyvelerden tadıp odanın içine bir miktar para bıraktığını dile getirdi.

Sarıkamış İnönü Mahallesi'nde yaşayan gelinin babası Kemal Şen de üç çocuğunun düğününü de bu "şah bezeme" geleneği çerçevesinde gerçekleştirdiklerini söyledi.

Yaklaşık beş yüz yıllık gelenekleri yaşatmaya çalıştıklarını belirten Şen, "Kızım Zühal Şen'in düğününü de bu geleneğe uygun yaptık. Aynı zamanda misafirlerimizin isteklerine göre günümüz düğünlerinden de örnekler sunduk. İnşallah gelecek nesiller bu geleneklerimizi devam ettirirler" diye konuştu.

Millet Bahçesinde düzenlenen düğün öncesinde kız evinden alınan şah, damat ve gelinin önünde davul zurna eşliğinde düğün yerine kadar getirildi. Burada kına yakıldı, yöresel oyunlar oynandı. Düğün sonunda gelin ve damat dilek balonlarını yakarak gökyüzüne bıraktı.

Sarıkamış Kars Politika Güncel Haberler