Grafikli Analiz- Suriye'de Sivil Ölümlerinin Başlıca Sorumlusu Esed Rejimi

Paris'teki kanlı saldırıların uluslararası toplumda yol açtığı travmanın ardından Suriye krizi, yeniden DAEŞ odağında ele alınıp tartışılırken, elde edilen veriler, Suriye'deki şiddet ve sivil kayıpların başlıca sorumlusunun Esed rejimi olduğunu gösteriyor. Son olarak, Suriye genelindeki yaygın haber kaynakları aracılığıyla sivil ve askeri zayiata ilişkin rakamları takip eden ve Batı medyasının da bu alanda başlıca kaynak olarak başvurduğu Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (SNHR) son raporu, ülkedeki sivil ölümlerinin yüzde 95'inden Esed rejiminin sorumlu olduğunu ortaya koydu.

Rapora göre, 2011'in mart ayından 2015'in ekim ayı sonuna kadar geçen dönemde rejim güçleri, silahlı muhalifler, terör örgütü DAEŞ, Nusra Cephesi, ABD öncülüğündeki  koalisyon güçleri ve son olarak büyük bir askeri güçle iç savaşa müdahil olan Rusya'nın düzenlediği hava saldırılarında yaklaşık 200 bin sivil hayatını kaybetti. Suriye rejimi tarafından düzenlenen saldırılarda ölen sivillerin sayısı ise 180 bin 879.

"Suçlanması gereken asıl taraf rejim güçleri"

Raporda, Rusya'nın hava saldırılarının başlıca hedefi olan "ılımlı muhaliflerin" tasfiyesi stratejisine paralel olarak, kendisini Suriye'de teröre karşı savaşın tek alternatifi olarak sunma çabasına karşın Esed rejiminin, ülkedeki şiddet, katliamlar ve sivil ölümlerinin başlıca sorumlusu olduğu ifade ediliyor. Öte yandan Suriye rejiminin, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara tekabül eden geniş çaplı katliamlar ve tamamen hukuk dışı infazlarla ilgili en çok suçlanması gereken taraf olmasına karşın uluslararası medyanın ve bazı siyasi liderlerin, dikkatlerini sadece DAEŞ'in vahşi eylemlerine teksif ettiği, Esed rejiminin işlediği suçları görmezden geldiği eleştirisi yer alıyor.

Keskin nişancıların hedefindeki çocuklar

Esed rejiminin, ayrım gözetmeyen ya da doğrudan sivilleri hedef alan saldırılarının ayrıntılarına yer verilen rapora göre, sözkonusu dönemde Suriye rejiminin füzeler, ağır silahlar, misket bombaları, zehirli gazlar ve varil bombaları ile düzenlediği bombardımanlarda 18 bin 858 çocuğun öldüğü belirtiliyor.

SNHR'nin "İnsanları Avlamak" (Hunting Human) başlığıyla yayımladığı diğer bir raporunda ise 582 çocuğun keskin nişancılar tarafından öldürüldüğü bilgisi yer alıyor. Raporda, keskin nişancı silahlarının en önemli özelliğinin, vurulacak hedefi net olarak göstermesi olduğu düşünüldüğünde, çocukların kazayla değil, kasten hedef alınarak öldürüldüklerinin ortaya çıktığı ifade ediliyor. Rejime bağlı keskin nişancıların özellikle okul, cami, hastane gibi yerleşim birimlerini hedef aldığı ve bu silahları cuma günleri sokağa çıkılmasını önlemek amacıyla kullandığı belirtikirken, "Suriye rejimi ve militanlarının keskin nişancı silahlarını satın almasına destek sağlayan herkes, işlenen savaş suçuna ortaktır" uyarısı da yapılıyor.

Rus saldırılarında sivil kayıplar hızla artıyor

Raporda, DAEŞ'le mücadele gerekçesiyle Suriye'deki iç savaşa müdahil olan ancak operasyonlarını şu ana kadar büyük ölçüde "ılımlı muhalif" olarak adlandırılan gruplar üzerinde yoğunlaştıran Rusya'nın saldırıları da sivil kayıpların önemli nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Raporda, Rusya'nın 50 gün önce başlattığı hava saldırılarında şu ana kadar 263 sivilin hayatını kaybettiği belirtiliyor. Bu rakam, beşinci yılındaki iç savaşta toplam sivil kaybına ilişkin veriler arasında arka sıralarda yer almasına karşın, Rusya'nın saldırılara herhangi bir zaman tahdidi koymaması ve operasyonların henüz başlangıç aşamasında olduğu dikkate alındığında, bombardımanın aynı ivmeyle devam etmesi halinde Rusya'nın yol açtığı sivil kaybının da büyük ölçüde artacağı tahmin ediliyor.

"BM Güvenlik Konseyi Adım Atmalı"

Raporun öneri kısmında ise BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK), Suriye'ye insani yardımların ulaştırılması hakkında Şubat 2014'te, 2139 sayılı kararı kabul ettiği ancak o tarihten bugüne kadar geçen süre zarfında, Esed rejiminin her gün yıkım ve ölümlere sebebiyet veren saldırılarını durdurmak için hiçbir  kararlılık göstermediği belirtilerek, Güvenlik Konseyi'nin bu konuda daha ciddi bir adım atmasının gereğine vurgu yapılıyor. Ayrıca Esed rejiminin işlediği insanlığa karşı suçların ve savaş suçlarının kanıtlanmış olduğu gerçeğinden hareketle, Güvenlik Konseyi'nin, Esad rejimine ve Rusya, İran ve Lübnan'ın Hizbullah milisleri gibi müttefiklerine, rejime silah ve askeri uzman tedarikini durdurmaları için baskı yapması ve rejime silah sağlayan tarafları kınamak için de karar alması gerektiği belirtiliyor.

DAEŞ'in ortaya çıkmasında rejimin etkisi

Rapor hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulunan Suriye İnsan Hakları İzleme Ağı Sözcüsü Vael Aleji,  uluslararası toplumun Suriye krizine yaklaşımındaki odak noktasının, DAEŞ'e ve örgütün, bölgesel ve küresel güvenlik açısından oluşturduğu tehdide doğru kaydığını belirterek "Kimileri, DAEŞ'e kıyasla Esed'in ehven-i şer denebilir olduğunu ve uluslararası toplumun DAEŞ'i yenmek için Esed'le işbirliği yapması gerektiğini savunuyor. Bizim görüşümüze göre ise Esed de DAEŞ de birbirlerinin varlığından karşılıklı olarak istifade etmekte" dedi.

"Suriye rejimi ve onun mezhep temelli politikaları DAEŞ'in ortaya çıkmasında çok büyük bir rol oynadı" diyen Aleji, "Bu durum ikisine de uluslararası toplumu manipüle edebilmek için gereken bahaneleri sunuyor" diye konuştu.

Ülkedeki savaşa ve katliamlara son verilmesi için, "istikrar misyonu ve barış uygulama misyonu seçenekleri" de dahil olmak üzere BM'nin bir rol alması gerektiğini her zaman savunduklarını söyleyen Aleji, sözlerine şöyle devam etti: "Bunlara alternatif, BM harici bir iyi niyet koalisyonu olabilirdi fakat bu Rusların ve İranlıların Suriye'ye müdahale dereceleri göz önüne alındığında ihtimal dışı kalıyor. En gerçekçi çözüm, BM'nin organize edip danışmanlığını yapacağı bir seçim neticesinde Suriye'yi bir iktidar değişimine götürecek siyasi bir sürecin başlatılması olur."

Rusya Federasyonu Suriye Paris Politika Güncel Haberler