Dünyaca Ünlü Davulcular "Ay Yıldız"Lı Zillerle Ritm Tutuyor

DİLEK SEZEN - İstanbul'da Ermeni ustasından öğrendiği mesleğini Samsun'da sürdüren Murat Diril, özel el işçiliğiyle ürettiği davul zillerini "ay yıldız" logosuyla dünyaya pazarlıyor.

Osmanlı'da mehter takımı için genellikle Ermeni ustalar tarafından üretilen ve 1600'lü yıllarda batılı bestecilerin orkestrada kullanmasıyla dünyaya açılan zilin üretimi günümüzde yerini makinelere bırakırken, el işçiliği ile üretimini sürdürenlerin son temsilcilerinden Murat Diril dikkat çekiyor.

Fabrikada üretilen zillerdeki tek ses yerine müziklerinde farklı sesler kullanmak isteyen sanatçıların adeta el üstünde tuttuğu son zanaatkarlardan Diril, kendi markası ile yaptığı üretimle Samsun'daki küçük atölyesinden dünyanın 45 ülkesindeki sanatçılara ulaşıyor.

Diril, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 16 yaşında İstanbul Zilleri'nde mesleğe başladığını, işin inceliklerini Ermeni ustası "Agop"tan öğrendiğini söyledi.

"Mesleği bana ustam sevdirdi. Bana her zaman farklı davrandı. 'Sen iyi bir zanaatkar' olacaksın derdi. O zaman yaşım küçüktü, bana neden bu kadar iyi davrandığını anlamıyordum ama şimdi onu çok iyi anlıyorum" ifadelerini kullanan Diril, mesleğiyle ilgili serüvenini şöyle anlattı:

"Çalışırken Almanya'da el sanatları üzerine bir fuara katıldım. Burada pek çok kişiyle tanışma fırsatı buldum. Almanya'da önemli bir firma benden fason üretim yapmamı istedi. Altı yıl onlara fason zil ürettim. Benim el işçiliğiyle ürettiğim zillere kendi markalarını vurarak satıyorlardı. Daha sonra kendi markamla iş yapmaya karar verdim. O sırada Amerika'dan yine ünlü bir firmadan fason üretim yapmak için teklif aldım. İki yıl da onlar için çalıştım. Bu firmalarla çalışmak reklamımı yapmama, kendimi tanıtmama ve önemli isimlerle tanışmama vesile oldu. 2008 yılında artık kararımı verdim, fason üretimimi durdurdum ve 'Murat Diril' markası ile dünya pazarına girdim. Markamın logosunu kendim tasarladım. Logomda "ay yıldız"ı özellikle kullanıyorum."

Yurt dışında şirketi var

Yaklaşık 4 yıl tek başına mücadele ettikten sonra yurt dışından müzisyen ortaklar bulduğunu belirten Diril, şunları kaydetti:

"En sonunda dünyaca ünlü müzisyen, Holywood'a film müzikleri yapan, 50 yıllık davulcu Harvey Mason'la bir araya geldim. Mason, aynı zamanda yurt dışındaki şirketimin ortağı. Onunla etrafımıza insanları toplamaya başladık. Almanya'dan 4, Londra'dan 1 ortak daha aldım. Almanya'da bir şirket kurdum. Ortaklarım benim Almanya'daki şirketimin kar ortakları, aynı zamanda benim oradaki dağıtıcılarım. Harvey Mason da benim Amerika'daki dağıtıcım. Yurt dışında şu anda 15'e yakın kadrom var. Tüm Avrupa'ya Almanya'daki depodan dağıtım yapıyorum."

Ürettiği her zilin sesi farklı

Diril, makinede üretilenlerin standart sesi varken el işçiliği ile üretilen her zilin çekiç darbelerine bağlı olarak farklı sesleri bulunduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Makinelerin vuruş gücü vardır. Zilin her yanına aynı kuvvette vurur ve o zilden hap standart bir ses çıkar. El yapımı zilde çalışan kişi zilin her tarafına, her noktasında aynı basınçla, aynı güçle vuramıyor. Zilin her noktasına ayrı kuvvet uyguluyor. Bu da ortaya çok farklı bir ses çıkarıyor. Biz, bir zili bir kez üretebiliyoruz. Tekrar aynısını yapmaya çalışsak bile yapamıyoruz ama yaptığımız ikinci zil ondan daha güzel oluyor. Aynı ağırlıklara, aynı ölçüye sahip ama ikisinin de farklı sesi oluyor. Makine üretimi zillerde sanatçı hep aynı sesi bulurken, el yapımı zillerin her birinde farklı ses yakalıyor."

Bir müşterisinin kendisinden Niagara Şelaleleri'nin döküldüğü yerde çıkan su sesini zile yansıtmasını istediğini anlatan Diril, zillerinde su, çarpma gibi farklı sesler bulunduğunu dile getirdi.

"Formülü kasasında"

Zil üretiminde kullanılan ham maddenin yüzde 80'inin bakır, yüzde 20'sinin kalay olduğuna dikkati çeken Diril, "Ama bizim kullandığımız bakır ve kalay oranı farklıdır. O da bizim zillerimizin sesini farklı kılıyor. Geliştirdiğim formülü kasamda saklıyorum. Sadece bir bölümünü bir ustam biliyor. Gelecekte mesleğimi çocuklarımın devam ettirmesini istiyorum. Bazen yeni seriler için aklıma gelen notları unutmamak, her zaman gözümün önünde olması için camlara yazıyorum" dedi.

Atölyesinde 5 kişinin çalıştığını, ayda 600-700 arasında zil üretebildiklerinin altını çizen Diril, şöyle konuştu:

"Çok fazla eleman da alsak çok da zorlasak üretimde binin üzerine çıkamayız. Siparişlerimizin hemen hepsini yurt dışına gönderiyoruz. 30 yıldır bu bu işin içindeyim. Müzikle uğraşmıyorum ama çok iyi kulağım var. Ürettiğimiz zili en son ben test ederim. Kulağım eğer 'tamam' derse o zili göndeririz. Özel el işçiliği ile zil üretimi geleneğini sürdürmek istiyorum. O yüzden makine ile üretim yapmak istemiyorum. Bir zilin üretimi aşağı yukarı 3-4 gün sürüyor. Zillerimizin fiyatlarını sadece bizimle çalışan müşterilerimiz bilir ama şunu söyleyebilirim, dünyanın en pahalı zillerini biz satıyoruz. Çünkü çok yüksek kalitede zil üretiyoruz. Dünyaca ünlü davulcular benim zillerimi kullanıyor. 1-2 yıl içinde dünyada aranan bir marka haline geleceğim."

Çekiç sesleri susunca test başlıyor

Mesleğini aşkla yaptığını vurgulayan Diril, tüm çalışanlar gittikten, çekiç sesleri dindikten sonra ürettikleri zilleri tek tek test ettiğini söyledi.

"Çekiç sesleri dinince tüm yaptığım zilleri sırayla dinlerim. Ben beğendiysem müşterim onu muhakkak beğeniyor. Beğenmediklerimi göndermem. Üretimin her aşamasını takip ederim. Yeni bir seri üretmek istiyorum ama ancak müşterilerin taleplerine yetişebiliyorum" diye konuştu.

Dünya markası olmak için tanıtım önemli

Diril, dünya markası olmak için tanıtımın önemine değinerek, bunun için ünlü müzisyenlerle çalıştıklarını, "Murat Diril" zillerini kullanan davulcuların müzisyenlerin marka tanıtımı için mini konserler verdiğini, Londra'da 4 yıldır kendi adına caz festivali düzenlendiğini kaydetti.

Zillerini, Harvay Mason'ın yanı sıra Erneto Simpson, Ludwig Alfonso, Matt Skelton, Jason Brown gibi davulcuların kullandığını, ortağı Harvey Mason'ın, Stevie Wonder'in son albümü için çalıştığını ifade eden Diril, Wonder'in son albümünde kendi ürettiği zillerin kullanılacağını sözlerine ekledi.

Kaynak: AA / Güncel