Çeşit Çeşit Yemlerle Güreşe Hazırlanıyorlar

DURMUŞ GENÇ - Ege Bölgesi'nde yapılan geleneksel güreşlerde güreştirilen boğalar izleyicilere keyifli anlar yaşatırken, elde edilen gelirle de okul, yol, cami, sağlık ocağı, çeşme, hastane, köprü yapılarak bulundukları illere katkı sağlanıyor.

Bir Yörük kültürü olan boğa güreşleri Ege Bölgesi'nde temmuz-ekim aylarında yapılıyor. Valilikler güreşlere, "Folklorik amaçlı ve güreşen hayvanlara eziyet edilmemesi" şartıyla izin veriyor.

Her yıl temmuzda başlayan ve ekim sonuna kadar devam eden boğa güreşleri, bu yıl Ramazan dolayısıyla ağustosa çekildi. Menteşe ve Ula ilçesinde boğa sahipleri, hayvanlarına bir sporcu gibi titizlikle antrenman yaptırıyor. Bin ila bin 250 kilogram ağırlığındaki pehlivan boğaların aylık masrafı, 350 ila bin lira arasında değişiyor. Fiyatları ise 6 bin liradan başlıyor. Güreş meydanlarında kazandıkları başarılarla değerleri artarak, yaklaşık 25 bin liraya kadar alıcı buluyorlar. Kategorilerine göre güreşlerde başarı gösteren boğaların sahiplerine, çeşitli ödüllerin yanı sıra 500 ila 3 bin lira para da veriliyor.

Menteşe Belediye Başkanı Bahattin Gümüş, Yörük kültürünün bir parçası olan boğa güreşlerinin bölge halkı için önemli olduğunu söyledi.

Boğa güreşlerine vatandaşların yanı sıra bölgeye gelen turistlerin de ilgi gösterdiğini belirten Gümüş, "Antik dönemden bugüne kadar Anadolu topraklarında gelenek olan boğa güreşleri, aynı zamanda Yörük Türkmen kültüründe de önemli bir yere sahip" dedi.

Gümüş, boğa güreşlerinden elde edilen gelirin su, cami, yol, eğitim ve sağlık alanlarında kullanıldığını ifade etti.

Boğa sahiplerinin festivallere aylar öncesinden titizlikle hazırlandığına işaret eden Gümüş, "ilçemize bağlı Bayır, Kafaca, Yerkesik, Yenice, Mahalleleri ile Ula'da çok önemli güreşler yapılıyor. Vatandaşlar, üzerini naylonla kapattıkları traktör veya kamyon kasalarında güreşleri seyrederek bir yandan da piknik yapıyor.  Bu sayede hem insanlar arasında kaynaşma oluyor hem de bölgeye ekonomik anlamda katkı sağlanıyor" diye konuştu.

Yüzyıllardır devam eden geleneği yaşatmayı amaçladıklarını dile getiren Başboğa sahibi Mustafa Barut ise güreşlerden elde edilen gelirin çoğunlukla hayır işlerinde kullanıldığını kaydetti.

Barut, boğa güreşinin iki boğanın boy, ağırlık, yaş ve boynuz özelikleri dikkate alınmak suretiyle eşleştirilerek, kontrollü ve sınırlı karşılaştırılmasından oluşan mücadeleye dayandığını dile getirdi.

-"Boğalara antrenman yaptırılıyor"

Barut, boğa sahiplerinin güreşe hazırladıkları boğaları kilometrelerce yürütüp bir sporcu gibi titizlikle antrenman yaptırdığını vurgulayarak, şunları söyledi:

"Boğalar güreşlere titizlikle hazırlanıyor. İki günde bir 15 kilometre yürüterek 5 saat antrenman yaptırıyorum. Boğaların kondisyondan düşmemesi için traktörün giremediği yerlerde tarla sürdürülüyor. Güreşlerden bir ay önce kampa alınan boğanın günlük beslenmesine de büyük önem veriliyor. Boğalara burçak besi yemi, ot, arpa, süt mısır, pekmez, incir ve yulaf yediriliyor."

15 yıldır boğacılık yaptığını ifade eden Barut, "Başboğaların özel bakıcıları da oluyor. Bu boğalar adeta yeni doğmuş bir çocuğa bakar gibi bakılıyor. Burçak, mısır, harnup, arpa dahil en az 7-8 çeşit yemle besliyoruz. Geçen hafta Aydın'da yapılan güreşlerde boğamız başboğa olarak bayrağı Muğla'ya kazandırdı. Bunun da sevincini yaşıyorum" dedi.

-"Boğa Güreşleri"

Boğalar; tozkoparan, deste, küçük ayak, büyük ayak, küçük orta, büyük orta, baş altı ve baş olarak gruplara ayrılıyor. Zamanında sahaya gelmeyen, güreş sahasını terk eden, rakibinin üzerine iki defa binmeye çalışan boğa yenik, karşısındakini kaçırmayı başaran ise galip sayılıyor. Birbirini kaçırmayı başaramayan boğalar da berabere kalıyor. İyi güreşen, güreşi beğenilen boğalar, "pehlivan" olarak nitelendiriliyor. Saha içindeki görevliler, eziyet görmeleri ihtimali ortaya çıkması durumunda boğaları urganlar yardımıyla uzaklaştırıyor. Sahada ikişerli olarak dört boğa güreşebiliyor. Zaman darlığı varsa üç çift boğanın güreştiği de oluyor. Güreşler sırasında sahada, saha hakemleri ve ikiyi geçmeyecek şekilde boğa sahipleri ya da bakıcıları bulunuyor. Güreşler pazar günleri yapılıyor. İki yerin güreşleri arasında en az 15 gün geçirilerek, boğaların dinlenmesi sağlanıyor. - Muğla

Bahattin Gümüş Menteşe Muğla Ege Yerel Haberler