Bes'e Otomatik Katılım Bes'i Geniş Kitlelere Ulaştırır"

Türkiye Sigorta Birliği (TSB)  Genel Sekreteri Mehmet Kalkavan, sektör olarak beklentilerinin Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) otomatik katılım uygulamasının, sistemi büyüterek hem tasarrufların artırılması hem de ekonomiye fon yaratılması açısından çok önemli olduğunu belirterek, iş yerlerinde işe başlayan kişilerin sisteme otomatik dahil edilmelerinin bireysel emekliliğin geniş kitlelere ulaşmasını sağlayacak ve kişilerin genç yaşlardan itibaren tasarruf etmelerine imkan tanıyacağını ifade etti.

Kalkavan, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun "Öncelikli Dönüşüm Programları Eylem Planları"na ilişkin düzenlenen basın toplantısındaki BES'e yönelik açıklamalarını, AA muhabirine değerlendirdi.

BES'in yurt içi tasarrufları artırmasının yanı sıra ekonomiye uzun vadeli fon yaratma rolünü başarıyla üstlendiğini belirten Kalkavan, kesinti oranlarının uluslararası düzeye yaklaştırılmasının ise titizlikle ele alınması gereken bir husus olduğunu ifade etti.

Kalkavan, Türkiye'deki kesinti oranlarını yurt dışındaki oranlarla karşılaştırırken, seçilen ülkedeki uygulamanın Türkiye'ye benzer olmasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

BES'in 11 yıl önce hayata geçen ve diğer ülkelere göre genç sayılabilecek bir yapı olduğunu aktaran Kalkavan, bunun yanında sistemde yalnızca "üçüncü basamak" olarak tanımlanan ve katılımın gönüllü olduğu uygulamanın bulunduğunu anlattı.

Kalkavan, sistemin genç olmasının fonların henüz yurt dışı örnekleri kadar büyük olmaması sonucunu doğurduğunu belirterek, sisteme katılımın çoğunlukla bireysel ve gönüllülük esasına dayalı olmasının ise emeklilik şirketlerinin maliyetlerini artırdığını söyledi.

Türkiye'deki kesinti seviyesinin, emeklilik fonlarının yeterli büyüklüğe ulaştığı ve zorunlu ikinci basamak sistemlerin uzun yıllardır yürürlükte olduğu ülkeler baz alınarak değerlendirilmemesi gerektiğini anlatan Kalkavan, kesintilerin uluslararası seviyeye çekilmesinin, sistem belirli büyüklüğe ulaştıktan sonra gündeme alınmasının doğru yaklaşım olacağına ifade etti.

Kalkavan, mevcut durumda emeklilik yatırım fonlarının projeye özel finansman sağlaması durumundan ziyade, fonların yaklaşık  yüzde 55'inin kamu borçlanma araçlarından oluştuğuna dikkati çekerek, gelecekte sistemin büyümesiyle proje finansmanına odaklanacak fonların kurulmasının da gündeme gelebileceğini söyledi.

Tasarrufların artırılmasının, kesintilerle doğrudan alakalı olmadığını belirten Kalkavan, şunları kaydetti:

"Sistemin büyümesi ve tasarrufların artırılması, otomatik katılım veya ikinci basamak emeklilik sisteminin hayat geçirilmesi gibi kitlesel etki yapacak uygulamalarla gerçekleşecektir. Bunun yanında tasarruf bilincinin yaygınlaşması da önemli bir role sahip olacaktır. Altını çizmek istediğimiz diğer bir nokta ise AB ülkelerinde bazı zorunlu uygulamalar ve teşviklerin yanında, emeklilik sisteminden çıkışın bazı yaptırımlara tabi olduğudur. Bu uygulamalar da kişilerin sistemde kalmalarını teşvik edici unsur olarak görev yapmaktadır."

Kalkavan, sektör olarak beklentilerinin BES'e katılımı artıracak uygulamaların hayata geçmesi olduğunu, bu çerçevede otomatik katılım uygulamasının, sistemi büyüterek hem tasarrufları artırılması hem de ekonomiye fon yaratılması açısından çok önemli olduğunu belirterek,  iş yerlerinde işe başlayan kişilerin sisteme otomatik dahil edilmelerinin bireysel emekliliğin geniş kitlelere ulaşmasını sağlayacak ve kişilerin genç yaşlardan itibaren tasarruf etmelerine imkan tanıyacağını ifade etti.

-"BES Türkiye'nin uzun vadeli fon kaynağına ulaşmasına katkıda bulunacaktır"

Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Mehmet Bostan ise BES'in Avrupa Birliği (AB) standartlarını yakalayıp istenen fon büyüklüklerine ulaştıktan sonra, Türkiye'nin uzun vadeli fon kaynağına ulaşmasına katkıda bulunacağını aktardı.

Vatandaşların refahına olan katkısının yanı sıra, uzun vadeli ve sürdürülebilir tasarrufların ülke ekonomisine de büyük katkısı olduğunu dile getiren Bostan, şunları kaydetti:

"2012 yıl sonu itibariyle, yerli yatırımcıların hisse senedi piyasalarındaki ortalama yatırım vadesi sadece 46 gündür. Bu rakam 1997 yılından itibaren en uzun vadeye işaret etse de yine de yeterli değildir. Finansal piyasaların temel fon kaynağı olarak görülen mevduatta ise ortalama vade 67 gündür. Ayrıca mevduatın vadesinin kısa olması ve az sayıdaki müşterinin toplam mevduatın çoğunluğuna sahip olması, likidite riskine dönüşme potansiyeli nedeniyle iyileştirilmesi gereken konular arasında sayılmaktadır. Bireysel emeklilik fonlarının ortalama vadesi ise 645 gündür. Dolayısıyla, hem likidite riski, hem de kısa vade ile alakalı sorunların çözümü bireysel emeklilikten geçmektedir."

Bostan, BES ile sermaye piyasalarına uzun vadeli yeni fonların gelmesinin ve düzenli fon girişinin sağlanmasının faiz oranlarının düşmesine katkıda bulunduğunu aynı zamanda da kamu ve özel sektörün borçlanma imkanlarını artırdığını belirten Bostan, tasarrufların artmasıyla borçlanma maliyetlerinin azalması ve uzun vadeli finansal kaynaklara erişimin kolaylaşmasının yolunun açılacağını ifade etti.

Tasarrufun artırılmasının ve tabana yayılmasının en etkin araçlarından olan BES'in AB standartlarına ulaşmasının önemli bir husus olduğunu dile getiren Bostan, şöyle devam etti:

"Ülkemizde şirketler ve gerçek kişilerin birçoğu henüz sermaye piyasası araçları ile tanışmamıştır. Bu tanışıklığın en kolay ve fayda sağlayıcı yolu BES'tir. Altın, döviz, gayrimenkul gibi eski tasarruf alışkanlıklarından kurtulup, emeklilik projeksiyonları için şimdiden tasarruf yaparak sermaye piyasası araçlarına katılım ancak BES ile gerçekleşir. Bunun için finansal okuryazarlık seviyesinin artırılması, tüketicilerin bilgilendirilmesi ve finansal kaynaklara erişimin kolaylaştırılması ile bireysel emeklilik sistemi AB standardına gelirse, ülke tasarruf oranlarının artmasına da yardımcı olur." - İstanbul

Mehmet Kalkavan Avrupa Birliği Mehmet Bostan Türkiye Ekonomi Haberler