BDDK Başkanı Akben Aa Finans Masası'na Konuk Oldu: (3)

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, döviz kurlarındaki artışın bankacılık sektörüne etkilerine ilişkin, "Kurlar arttığında, beklentilerde zayıflamalar olduğunda birtakım gelişmeler elbette ki olacaktır ama bunların şu anda bankaları olumsuz etkileyecek bir durumu yok" dedi.

AA Finans Masası'nın konuğu olan Akben, gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

Bankacılık alanında ileriki dönemde makro ihtiyati tedbirlerin gündeme gelip gelmeyeceğine ilişkin bir soru üzerine Akben, finansal istikrarı sağlamayı amaçlayan makro ihtiyati önlemlere başvurduklarını, ekonomi alanında günün yakalanması gerektiğini, piyasanın gerisinde olunması durumunda bunun daha önemli kırılganlıkları beraberinde getireceğini söyledi. Bir gazetede "BDDK dert babası" diye bir haber yayınlandığını anımsatan Akben, şöyle devam etti:

"Düzenlemeler konusunda beklentiler var, ciddi adımlar atılacağı konusunda. Biz göreve geldiğimizde, BDDK'nın düzenleme tarafı, denetleme tarafından önce geliyor. 2001 krizinden sonra çıkan Bankacılık Kanunu üzerindeki birtakım değişiklikleri zaman zaman tebliğlerle yerine getirmeye çalışıyoruz. Burada şunu gözardı etmeyelim, dünyada önemli gelişmeler oluyor, uluslararası piyasalara artık tamamen bağlısınız, sektörümüzün yüzde 40'ın üzerindeki bir miktarı yabancı ortaklığında sürüyor. Kendinizi tabii ki dünyadaki gelişmelerden, olaylardan, Fed kararlarından veya Çin'in devalüasyonundan ayrı düşünemezsiniz. Dünyadaki gelişmelerin nereye gittiğini, ne olduğunu izlemek zorundasınız. Buna paralel de siz kendi düzenlemelerinizi yapmak zorundasınız. 10 yıl önceki yapılmış yasalarla tabii ki sistemi güncelleyemezsiniz, yönetemezsiniz."

Bankacılara, "sistemin önünde sizi engelleyen, sistemin büyümesini engelleyen, ekonomi açısından yapılmasında fayda olan neler var" diye sorduklarını ve tüm paydaşlara soracaklarını ifade eden Akben, bankacılığın, herkesin yolunun kesiştiği bir sektör olduğunu kaydetti. Parayla ilgili olan herkesin yolunun bankalardan geçtiğini belirten Akben, paydaşlarının çok olduğunu, herkesi memnun etmenin de çok kolay olmadığını söyledi.

Sektöre sermaye yatıranların kazanç elde etmek, tüketici veya kredi kullanan şirketlerin de daha az maliyetle hizmet almak istediklerini, bunun ortasının bulunmasının gerektiğini ifade eden Akben, bankacılığın, ekonominin en önemli sektörü olduğunu anlattı. Akben, şöyle konuştu:

"Biz, büyümemizi, ülkemizin ihracat gelişimini, bankacılık sektöründen kaynak sağlamakla yapıyoruz. Çünkü tasarruf açığımız oldu, tasarruflarımızı artıramıyoruz. Bu defa bankalar kaynaklarını kullandırıyor, aynı zamanda yurtdışından sendikasyon veya benzeri kredilerle Türkiye'yi fonlamaya çalışıyor. Bu, bizim büyümemize önemli katkı sağlıyor. Türkiye'nin büyümesi yüzde 2-3 civarında, önümüzdeki dönem planlanıyor ama Türkiye geçmişte gösterdiği performansı sağlamak açısından yüzde 4-5'lerin civarında, 4'lerin üzerinde, yüzde 5-6'lar civarında büyüme gerçekleştirmesi lazım. Bunu, sermaye birikimimiz kısıtlı olduğundan, bankalarla yapmaya çalışıyoruz. Aslında bunları göz önüne alarak maksadımızı bu sektöre, bankacılara zarar verecek veya tüketici ile bankacıyı karşı karşıya getirecek şeyler içinde olamadan, herkesin hakkını koruyarak, bu ülkeye bankaların da katkısını en üst düzeyde tutarak, sürdürmeye çalışmamız lazım. Biz de regülatör olarak bunu yapmaya çalışıyoruz."

Tüketicilerin, basında yer alan ifadelerle "sanki yolunacak kaz" gibi algılanmasının, tasvip etmeyecekleri ve desteklemeyecekleri bir hareket olduğunu belirten Akben, şunları kaydetti:

"Bankacılarımızın da böyle bir hareket içinde olduklarını düşünmüyorum. Bunu düşünen varsa, bunu bu şekilde yapmaya çalışan varsa zaten Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Tüketici Yasası'na dayalı cezai yaptırımları gerek BDDK'nın yaptırımları, murakıplarımızın denetimleri sürmekte gereken kanun çerçevesinde yasal yaptırımlar uygulanmakta. Bunun haricinde olayı speküle edip de bu şekle getirmenin bir anlamı yok. Ben bu kurumun başkanı olarak, bu sektörün başkanı olarak her iki tarafın da hak hukuk çerçevesinde bunu düşünmemiz lazım, herkesin de buna göre hareket etmesi lazım. Tüketicilerimize de onlara da buradan sesleniyorum, bir sistem kurulmuş, şube kirası veriliyor, insanlar çalıştırılıyor, elbetteki bazı şeyler bedava yapılmayacak, bunların bir bedeli olacak. Olması gerek de makul bir bedel olması. Olmayacak şeylerden ücret alınmaması, bunlar üzerinde daha önce çalışmalarımız oldu. Bu çalışmalarımız devam edecek. Gelişmelere binaen düzenlemeler, yapılması gereken şeyler yapılmaya devam edecek."

"Türkiye daha iyi durumda"

Bankacılık sektörünün performansına ilişkin bir soru üzerine, sektörün aktif toplamının 2 trilyon 200 milyar lira seviyelerine ulaştığına dikkati çeken Akben, bunun içerisinde en büyük rakamları oluşturan kredilerin 1 trilyon 400 milyar lira düzeyinde olduğunu bildirdi.

Akben, mevduatın da 1 trilyon 200 milyar lira seviyelerine ulaştığının altını çizerek, 2014'ün 6. ayında mevduatın 975 milyar lira, kredilerin 1 trilyon 123 milyar lira seviyelerinde bulunduğunu vurguladı.

Bu değişimlere bakıldığında kredilerde yüzde 24, mevduat tarafında da yüzde 8'e yakın bir büyümeden bahsedileceğini ifade eden Akben, Türkiye'nin önümüzdeki dönem büyüme beklentisinin yüzde 3 olduğunu, Avrupa gibi diğer ülkelerde bu büyüme rakamlarının görülmediğinin altını çizdi.

Akben, sektörün Türkiye'nin büyümesi için çok önemli olduğunun altını çizerek, alınan sendikasyon ve diğer şekilde borçlanmalardan alınan kredilerde bugüne kadar sorun yaşanmadığını, bunların zamanında ödendiğini bildirdi.

Yurtdışında Türkiye'ye rakip olacak ülkelerle karşılaştırıldığında Türkiye'nin daha iyi durumda olduğunu belirten Akben, şöyle konuştu:

"Şu anki görüldüğü şekliyle, gerek rasyolarda gerek hacimde büyüme çok kötü değil. Bu halde böyleysek, bir defa ekside değiliz, kötü durumda değiliz, bankalarımız çok güçlü, kredilerde ve geri dönüşlerinde çok büyük sorunumuz yok. Kurlar arttığında, beklentilerde zayıflamalar olduğunda birtakım gelişmeler elbette ki olacaktır ama bunların şu anda bankaları olumsuz etkileyecek bir durumu yok. Şu andaki gidişatımız da bu bağlamda ilk seviyelerde. İnşallah önümüzdeki dönemlerde bu kırılganlığın, bu aşırı hareketliliğin normal hale gelmesi durumunda, insanların, şirketlerin, bankaların kendi önlerini görmeleri açısından çok daha iyi bir seviyeye geleceğine inanıyoruz."

Akben, sektörde bir olumsuzluk görünmediğinin altını çizerek, kredi riskinde de olumsuz bir durum olmadığını, tüketicileri de alınan tedbirlerle olumsuz etkileyen şeylerin bulunmadığını ifade etti. Türk lirası borçlanmanın da maliyet avantajı olduğuna dikkati çeken Akben, şunları kaydetti:

"Kurlardaki aşırı değerlenme ve aşırı hareketlilik elbetteki bir olumsuzluk yaratıyor ama çabuk bunlardan kurtulabilirsek... Tabii hükümetin ve Merkez Bankasının buna yönelik tedbirleri var. Buradaki önemli hususlardan birisi ihracatımız içerisindeki ithal girdi oranı konusunda çalışmalar var. Neler yapabiliriz, buradaki yerli sanayi sektörünü nasıl destekleyebiliriz, burada çalışmalar var. Türkiye'de tarım konusunda önemli gelişmeler var. Baktığımızda iyi durumda olduğumuzu düşünüyoruz ama yeterli mi, tabii ki yeterli görmek doğru değil. Çok rüzgar estiğinde şapkayı, paltoyu muhafaza edebiliyorsanız, kendinizi koruyabiliyorsanız bu bir kazançtır. Rüzgar geçtikten sonra daha iyi bir ortamda kendinizi bulabilirsiniz."

-"Bankacılık sektörü kime döviz kredisi vereceğini öğrendi"

Akben, kredilerde Türk lirası oranının yüzde 70'lerde olduğunu vurgulayarak, daha önce tüketici tarafında dövize endeksli kredi kullanılmasını yasakladıklarını hatırlattı.

Tüketici tarafında bireysel kredilerin 374 milyar lira civarında olduğunun altını çizen Akben, yüzde 30 oranındaki dövizle kredi alan firmaların da ihracat bedelleri ve yurtdışı müteahhitlik hizmetleri gibi döviz girdileri olduğuna işaret etti.

Bankacılık sektörünün kime döviz kredisi vereceğini öğrendiğini dile getiren Akben, şirketlerin de risklerini yönetebildiklerini ifade etti.

Akben, Türkiye'nin şu anda bankalarına kaynak aktarmayan nadir ülkelerden birisi olduğunu belirterek, "Şu anda bankalara kaynak aktarma gibi bir sorunumuz da yok, böyle bir beklentimiz de yok" dedi.

Özel sektörün gücüne inandığının altını çizen Akben, "Yılbaşından bu yana dövizdeki kur artışı çok yıkıcı, şirketleri çok zor durumda bırakan seviyelere henüz gelmedi" ifadesini kullandı.

Akben, büyük riskleri olan şirketlerin risk yönetimiyle dikkat ettikleri için orada da çok büyük bir kırılganlık beklemediklerinin altını çizdi.

(Sürecek)

Çin Halk Cumhuriyeti Türkiye Fed Ekonomi Haberler