Atık Kayısılar Sirke Oluyor

NAİM BOŞKUT/ORHAN YOLDAŞ - "Dünya kayısı başkenti" Malatya'da, ürünün özellikle bol olduğu dönemlerde ezik ve hasar gördüğü için çürümeye bırakılan kayısılar, sirke yapılarak ekonomiye kazandırılıyor.

Malatya Kayısı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce, "ıskarta kayısı"ların değerlendirilmesi amacıyla "Kayısı Sirkesi Projesi" hazırlandı.

Proje kapsamında, geleneksel yöntemlerle kayısı sirkesi hazırlanarak, ekonomik kayıp en aza indiriliyor.

Malatya Kayısı Araştırma Ensitüsü Müdürü Abdullah Erdoğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Malatya'da özellikle kayısının fazla olduğu yıllarda ağaçlardan dökülerek ezilen ya da silkeleme esnasında hasar gören tonlarca kayısının ıskartaya ayrıldığını belirtti.

Bir kısmı satılan ıskarta kayısıların bir kısmının ise çürümeye terk edildiğini anlatan Erdoğan, bunun da ciddi bir ekonomik kayba neden olduğunu söyledi.

Söz konusu ekonomik kaybı en aza düşürmek amacıyla bir proje başlattıklarını dile getiren Erdoğan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı onayının ardından hazırladıkları proje kapsamında ilk kez bu ay kayısı sirkesi yapmaya başladıklarını söyledi.

Projede ekonomik kazancı ön planda tuttuklarını ifade eden Erdoğan, "Acaba 'kayısıyı sirke olarak değerlendirirsek ikinci kalite ya da ıskarta dediğimiz kayısılardan sirke elde edebilir miyiz ve bu şekilde bir katkımız olur mu?' diye düşünmüştük. İlk denemelerimiz başarıyla sonuçlandı. Kayısının birçok yan ürünü olması lazımken henüz yeni yeni bu tür çalışmalar yapılıyor. Kayısı sirkesi de kurumumuz tarafından bölgede ilk defa yapılan bir çalışma. Şu anki çalışmalar başarılı gidiyor. Sonuçlar iyi" diye konuştu.

"Iskarta kayısı"ları yaş haldeyken sulandırarak 20 gün kadar havasız ortamda fermantasyona bıraktıklarını anlatan Erdoğan, sürekli takip edilip alkol ve asit oranları ölçülerek kayısı sirkesi elde ettiklerini belirtti.

Süzdükleri sirkeleri daha sonra şişelere koyarak ambalajladıklarını belirten Erdoğan, şöyle devam etti:

"Ürünün bol olduğu yıllarda kayısı ıskartası değerlendirilmiyor, çiftçilerimiz çürümeye bırakıyor, hatta yerinden toplanmıyor. Dolayısıyla bunun zayi olmaması, fazla ürünün ekonomiye kazandırılması, ülkemiz için gelir kaynağı olacak. Kurum olarak kayısının daha çok türevlerini olması gerektiğine inanıyoruz. Sadece kuru kayısıyla yetinmenin pazarlamada birtakım sıkıntılar yaşattığını biliyoruz. Bölgemizde kuru kayısıda zaman zaman ürünün çok olduğu dönemlerde fiyatta oldukça düşüşler gözleniyor. Yani çiftçilerimizin ciddi bir gelir kaybı oluyor. Dolayısıyla bu pazardaki daralmayı nasıl aşabiliriz, kayısıya yeni türev olarak hangi ürünleri ekleyebiliriz bunun gayreti içerisindeyiz. Bu çalışma da kuru kayısı pazarındaki bu daralmaya bir nebze katkıda bulunacak."

Hedef, seri üretim

Bölgede böyle bir projeyle ilk kez kayısı sirkesinin denendiğini dile getiren Erdoğan, proje kapsamında hem Tarımsal Araştırma ve Politikalar Genel Müdürlüğü hem de özel bir firmadan destek aldıklarını söyledi.

İlk uygulamalarda geleneksel yöntemleri tercih ettiklerini aktaran Erdoğan, "İkinci aşamada Uygulama Ürün Geliştirme Laboratuvarlarımızda bunları geliştirmeyi planlıyoruz. İlkel usullerle çok uzun sürede elde edilen ürün fabrikalarda daha kısa sürede hazırlanabiliyor. Biz de ileri aşamalarda hızlı üretime geçerek çiftçilere, hatta sanayicilere bu yönde bir yol açmayı planlıyoruz. Gelecek taleplere gerekli alt yapı ve bilgi desteği vererek bunu üretime kazandırmayı planlıyoruz" ifadelerini kullandı.

Abdullah Erdoğan Malatya Yerel Haberler