Arabuluculuk Sistemi Yargıdaki İş Yükünü Azaltacak"

METİN GİRGİN - ŞAHİN OKTAY - Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, arabuluculuk sisteminin yargıdaki iş yükünü azaltacağını belirterek,  "Türkiye'de mahkemelerde 3 milyon dosya varsa, bunun yarısı arabuluculukla çözümlense, bu, yargı yükünü çok ciddi anlamda rahatlatır" dedi.

Öztatar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 7 Haziran 2012'de yasalaşan arabuluculuk sisteminin, özel hukuk uyuşmazlıklarının dostane çözümlenmesi amacıyla kurulduğunu söyledi.

Türkiye'de 5 yıl kıdeme sahip olan, kasten işlenmiş suçtan mahkum edilmemiş, arabuluculuk eğitimi alan, yazılı ve mülakat sınavını geçmek suretiyle daire başkanlığının siciline kayıtlı hukukçuların fiilen arabuluculuk yaptıklarını ifade eden Öztatar, 60 vilayette iki bine yakın arabulucu bulunduğu bilgisini paylaştı.

Alacak, tazminat, mal rejimine ilişkin boşanma, fikri mülkiyet hukukuna ilişkin davalar, kiracı mal sahibi arasındaki ilişkiler, işçi işveren arasındaki uyuşmazlıklar, tüketici hukuku ve ticari uyuşmazlıkların arabuluculukla çözülebileceğine dikkati çeken Öztatar, "Arabulucu, tarafları bir araya getiren, birbirlerini anlamasını, iletişim kurmalarını sağlayan, menfaatlerini ortaya çıkaran, 'kazan kazan' dediğimiz, iki tarafın da kazandığı sistemi uygulayan üçüncü kişidir" diye konuştu.

Hakan Öztatar, sistemin amacının tarafları memnun edecek karar verilmesi olduğunu vurgulayarak, "Mahkemelerde husumetler bitmemektedir. Amaç da burada barışçıl, dostane şekilde bu sistemle sorunları çözmek. Bu anlamda da toplumsal barışa katkı sağlamak" dedi.

"Arabuluculuk yöntemi daha ekonomik"

Arabuluculuğun dava açılmasına göre daha ekonomik olduğuna işaret eden Öztatar, gider avansı, tanık, keşif, bilirkişi ücreti, harç ve temyiz harcı alınmadığını, sadece hizmet karşılığında ücret ödeneceğini anlattı.

160 ülkedeki arabuluculuk kurumunun Türkiye'de yeni olduğunu, toplum tarafından bilinmediği için çeşitli çalışmalar yaptıklarını dile getiren Öztatar, şunları kaydetti:

"Yeni bir sistem olduğu için şu ana kadar 280 uyuşmazlık bu yöntemle çözümlendi. Yüzde 98 başarı sağlandı. Özellikle işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklar yüzde 100 anlaşmayla çözümlendi çünkü işçimiz de alacağına bir an önce kavuşmak istiyor, işveren de bir an önce helalleşmek istiyor. Şu ana kadar 212 uyuşmazlık çözümlendi.

Uyuşmazlık konularında çok güzel olaylar da oluyor. Taraflar, arabuluculukla sorunu çözüme kavuşturduktan sonra, bir taraf diğer tarafa 'ben seni çok özledim, gel, şurada kahve içelim' diyor ama mahkeme sürecinin sonunda böyle bir şeyle karşılaşmıyoruz. İşverenimiz yaşlı olduğu için işçi kardeşimizi işten çıkarıyor, arabulucuya gidiyorlar. Güzel şekilde ayrılıyorlar. 10 gün sonra işveren, o işçinin işsiz oğlunu işe alıyor."

Uyuşmazlık yaşayanların "www.adb.adalet.gov.tr" internet adresinden şehir ve isim olarak ara bulucuların fotoğraflarına, adres ve iletişim bilgilerine ulaşabilecekleri bilgisini veren Öztatar, iki taraf da kabul ettiği takdirde sürecin başlayacağını açıkladı.

Öztatar, arabulucuların özel eğitimden geçtiğini, psikoloji, beden dili, iletişim teknikleri, müzakere yöntemleri, öfke kontrolü ve toplantı yönetimi eğitimi aldıklarını vurguladı.

Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile çok iyi ilişki içinde olduklarını belirten Öztatar, "Bundan sonra avukatların arabuluculuk konusunda öncelikle müvekkillerini bilgilendirmek zorunda oldukları kararını çıkardık. Hukukçulardan olumlu tepkiler alıyoruz. Şu anda 11 baro başkanı arabuluculuk yapıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde şu ana kadar 30'a yakın seminer yaptık. Sanayi odalarında arabuluculuk merkezleri kuruluyor. Sanayicilerimizin uyuşmazlıklarını bu merkezlerde çözmek istiyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

"Bu sistemle mahkemelerdeki iş yükü ciddi oranda azalacak"

"Yüz yıldır çatışmayla sorunları çözmeyi öğrendik, sorunumuz için mutlaka hakime gitmek ve avukattan yardım almak zorunda olduğumuzu söylediler" diyen Öztatar, şöyle devam etti:

"Bir yıldır diyoruz ki 'hayır, çatışmak zorunda değilsiniz, uzlaşarak da bu sorunu çözebilirsiniz'. Dünden bugüne de bu iş hemen hallolmuyor. Dünyada arabuluculuk sistemi, 30-40 yıldır uygulanıyor ama biz iyi aşamadayız. Yakın zamanda hem iş yükünü azaltacağız hem de toplumsal barışa bu anlamda katkı sağlayacağına inanıyoruz. Mahkemelerde şu anda 3-4 milyon dosya arabuluculuğun konusuna girmekte. Bugün yüzde 5'ini çözdüğümüzde 150 bin dosya eder. İtalya'da zorunlu arabuluculuk var. Şu anda yüzde 50 başarı elde etmişler. Türkiye'de mahkemelerde 3 milyon dosya varsa, bunun yarısı arabuluculukla çözümlense, bu, yargı yükünü çok ciddi anlamda rahatlatır."

Öztatar, arabuluculuk sisteminin İtalya'daki gibi zorunlu kılınması halinde yargının iş yükünü daha da azaltacağını sözlerine ekledi.

Adalet Bakanlığı İtalya Yerel Haberler